Pakistan’ın göç sorunu
Tanık ifadeleri, Gulzar’ı taşıyan gemiyi 700’den fazla insanla dolu 30 metre (100 fit) uzunluğunda bir balıkçı teknesi olarak tanımladı. Libya’dan ayrılmış ve İyon Denizi’ndeki küçük bir Yunan sahil kasabası olan Pylos sahilinin 50 mil (80,5 kilometre) açığında batmıştı.
Gülzar hala kayıp ve öldüğü sanılıyor. Begüm, bulunursa oğlunun kalıntılarının teşhis edilmesine yardımcı olmak için DNA örnekleri gönderdi.
Pakistan İçişleri Bakanlığı’na göre, gemide bulunanlardan 350’si Pakistan vatandaşıydı. Güney Asya ülkesinde birçok insanı umutsuz bırakan ekonomik krizden kaçan binlerce insandan biri onlar .
Avrupa Birliği’nin sınır ve sahil güvenlik kurumu Frontex’in verilerine göre , 2023’ün ilk beş ayında Avrupa’ya giden “orta Akdeniz rotasında” rekor sayıda yaklaşık 5.000 Pakistanlı tespit edildi.
“Genç Pakistanlıları daha iyi bir yaşam için tehlikeli ve yasadışı göçü kullanmaya iten şeyin, insana yakışır iş eksikliği ile ülkenin geleceğine ilişkin genel bir hayal kırıklığının birleşimi olduğunu biliyoruz. Bir ABD federal kurumu olan Birleşik Devletler Barış Enstitüsü’nün Pakistan ülke direktörü Imran Khan, aldıkları risklerin farkında olduklarını söyledi.
DW’ye verdiği demeçte, “Pakistan’da daha iyi istihdam fırsatları, ekonomik güvenlik ve siyasi istikrar olsaydı kurbanlar bugün hayatta olabilirdi” dedi.
Kuzey Pakistan’da Gulzar’ın evinin yakınındaki bir köyde, yerel bir bölge yetkilisi olan Sardar Mushtaq Ahmad, DW’ye tekne kazasından sonra bölgeden 24 gencin kaybolduğunu bildirdi. Akrabalar, kurtarılan cesetlerin tanımlanmasına yardımcı olmak için DNA örnekleri sağladı.
Kayıplar arasında yerel pazarda çanak çömlek dükkanı işleten ancak geçimini sağlayamayan 31 yaşındaki Sajid Yousaf da var. Yousaf’ın iki erkek kardeşi, biri Akdeniz üzerinden aynı rotayı izleyerek İtalya’ya yerleşti.
Sajid’in babası Muhammed Yusuf, DW’ye “Sajid’i iki oğlumun zaten yaşadığı ve iyi kazandığı İtalya’ya göndermesi için kaçakçılık acentesine 7.100 € ödedik” dedi.
Pakistanlı bir göçmenlik ve mülteci hukuku uzmanı Osama Malik, DW’ye insanları Avrupa’ya ulaşma şansı için hayatlarını riske atmaya iten çok sayıda itici ve çekici faktör olduğunu söyledi.
“Zaten zayıf olan Pakistan rupisinin son 18 ayda yabancı para birimlerine karşı hızla değer kaybetmesi muhtemelen çok büyük bir faktör oldu” dedi ve siyasi ve ekonomik belirsizliğin genç Pakistanlılar arasında “çaresizliğe” yol açtığını da sözlerine ekledi.
Malik, “Çoğu genç erkek ve şimdi giderek artan bir şekilde kadınlar, tasarruflarını yatırıma yatırmaya, borç para almaya ve hayatlarını riske atmaya istekliler” dedi Malik.
Pakistan’da kaçakçılar nasıl çalışıyor?
Avrupa merkezli bir göçmen araştırma grubu olan Karma Göç Merkezi tarafından 2022’de yapılan bir ankete göre, son yıllarda İtalya’ya gelen Pakistanlıların yaklaşık %90’ı insan kaçakçısı kullandı.
Kaçakçılar ve aracılar, Avrupa’nın hedef ülkelerinde yaşayan “patronlara” ödenen 6.000 ila 10.000 Euro’luk toplu bir meblağ karşılığında yoksul kasaba ve köyleri araştırarak ve gençlere Avrupa’da parlak bir gelecek vaat ederek çalışıyorlar.
Gülzar ve Yusuf’un aileleri, DW’ye birkaç yerel “kaçakçılık ajanıyla” uğraştıklarını ve yolculuk için İtalya’da yaşayan bir patrona para ödediklerini söylediler.
Bu “ajanlardan” biri, adının açıklanmaması koşuluyla DW’ye, Pakistan ekonomisi kötüleştikçekaçakçılık pazarının arttığını ve dövizin Pakistan rupisi karşısında değer kazandığını söyledi.
Avrupa’dan kaçmak isteyenler, zorlukların, hayati risklerin ve tehlikelerin farkındalar ama bu riskleri göz ardı ederek seferleri tercih ediyorlar” dedi.
[Yunan sahil güvenliği aşırı yüklü balıkçı teknesinin bu grenli fotoğrafını alabora olmadan önce çekmiş.Resim: IOS/resim ittifakı]
Pakistan insan kaçakçılığına karşı sert önlemler alıyor
Göçmen sayısı artmaya devam ederken, Pakistan Federal Soruşturma Dairesi, özellikle trajedinin ardından, hükümet tarafından kaçakçılara ve ajanlara karşı baskı yapmakla görevlendirildi.
Sözcü Abdul Ghafoor, DW’ye “Ülke çapında 27 insan kaçakçısını tutukladık ve bu kaçakçılara karşı 70 vaka kaydedildi” dedi.
Pakistan, insan kaçakçılığını önlemek için uluslararası protokollere imza attı ve 2018’de İnsan Ticaretinin Önlenmesi Yasasını kabul etti, ancak bu, uluslararası insan kaçakçılığı örgütlerine bir engel oluşturmadı.
Göç uzmanı Malik, “Yasalar yıllar içinde iyileşmiş olsa da, uygulaması berbat ve eğer Pakistan vatandaş kaçakçılığına karşı koymak istiyorsa iyileştirilmesi gerekiyor” dedi.
Birkaç kovuşturmanın yalnızca küçük aracıları yakaladığını, suç ortağı olduğu iddia edilen hükümet yetkililerine ve kaçakçılık patronlarına dokunulmadığını söyledi.
“Zaman zaman tutuklananlar, insan kaçakçılığı mafyasının piyadeleridir, ancak bu durumlarda bile mahkûmiyetler nadirdir. İnsan kaçakçılığı kartellerinin Pencap’ın merkezindeki bazı etkili siyasi ailelerle çok güçlü bağları olduğu ve ayrıca bunlarla da bağlantıları olduğu bilinmektedir. Ordu ve bürokrasi” dedi.
“Bu sorunun ana çözümü, Pakistan’ın yönetişimini iyileştirmesi, hukukun üstünlüğüne bağlılığı ve ekonomiyi canlandırması, böylece gençlerin kaçmak için bu tür riskler alma gereği duymaması” diye ekledi.
Gazeteci* Haroon Janjua
Düzenleyen: Wesley Rahn