Ülke profili: Kongo Demokratik Cumhuriyeti

Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC), Orta Afrika’da bulunuyor. Yüzölçümü bakımından Sahra Altı Afrika’nın en büyük, Afrika’nın ise ikinci büyük ülkesi. Başkenti ise Kinşasa.

Yaklaşık 102 milyonluk nüfusuyla Nijerya, Etiyopya ve Mısır’ın ardından, Afrika’nın en kalabalık 4’üncü ülkesi.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin sınır komşularını Orta Afrika Cumhuriyeti, Güney Sudan, Uganda, Ruanda, Burundi, Tanzanya, Zambiya, Angola, Kongo Cumhuriyeti ve 40 kilometrelik bir sahil şeridi ile Atlas Okyanusu oluşturuyor.

Belçika’nın sömürge ülkesi olan Kongo, 1960’ta Kongo Cumhuriyeti adıyla Belçika’dan bağımsızlığını kazandı.

Aynı yıl yapılan seçimlerle Kongo milliyetçisi Patrice Lumumba ülkenin ilk başbakanı, Joseph Kasa-Vubu ise ilk cumhurbaşkanı oldu.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin ismi tarihinde birçok kez değiştirildi. Belli dönemlerde komşu ülke Kongo Cumhuriyeti ile resmi olarak aynı isim de kullanıldı.

Afrika kıtasının en büyük ikinci yüzölçümüne sahip olan Kongo Demokratik Cumhuriyeti, 2 milyon 344 bin 458 kilometrekarelik bir alana sahip.

Kıtasının orta bölümünde ve Ekvator üzerinde yer alan ülke, bitki örtüsü ve yaban hayat açısından da zengin. Coğrafi konumu nedeniyle ülkede, sıcak, tropikal ve nemli bir iklim hakim.

Nüfus

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin oldukça genç bir nüfus yapısı var.

2018 tahmini verilerine göre nüfusun yüzde 62,71’i 0-24 yaş aralığında. Ülkenin sadece yüzde 2,69’u 65 yaş ve üzerinde.

Ayrıca, nüfusunun yaklaşık yüzde 46,9’unun 15 yaşının altında olduğu biliniyor. Bu özelliği ile dünyadaki en genç nüfusa sahip ülkelerinden biri.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde, beklenen yaşam süresi ise erkeklerde 52,9 yaş, kadınlarda ise 56,6 yaş düzeyinde.

Dil

Ülke içerisindeki etnik grup çeşitliğine paralel olarak çok sayıda da dil kullanılmakta. 214 dolayında yerel dil konuşulan, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde eğitimde ve edebiyatta kullanılan resmi dil Belçika’nın kolonisi olmasının etkisiyle Fransızcadır.

Ülke genelinde Fransızcanın kullanımı dışında dört tane de resmi dil mevcut.
Bu resmi diller, Kongoca (Kikongo), Lingala, Svahili ve Ciluba (Tshiluba).

Din

Ülke genelinde nüfusun yüzde 80’i Hristiyan dinine mensup. Belçika sömürgesi olduğu dönemlerde yapılan yoğun misyonerlik faaliyetleri sonucunda yerel dinlerden Hristiyan dinine geçen Kongoluların birçoğu da Katolik mezhebine bağlı olduğu biliniyor.

Ülke nüfusunun yüzde 50’si Katolik mezhebinde iken, yüzde 20’si Protestan, yüzde 10’u ise bağımsız bir Afrika Hristiyanlığı olan Kimbangizmi benimsemekte.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin nüfusunun sadece yüzde 10’u müslüman.

Ülke nüfusunun geri kalan yüzde 10’luk dilimi ise Senkretizm ve diğer Afrika yerel dinlerine inanıyor.

Ekonomik görünüm

Demokratik Kongo Cumhuriyeti, yeraltı ve yerüstü kaynaklar bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biri konumunda.

4 bin kilometreyi aşan uzunluğuyla Kongo Nehri, ülke için önemli bir su kaynağı. Hidroelektrik enerji ve orman varlıkları açısından oldukça geniş imkanlar sunuyor.

Tropikal iklimi ve geniş nehir havzası sayesinde DKC, orman zenginliği bakımından dünyanın önemli ülkeleri arasında yer alıyor.

Öte yandan volkanik bölgeler ve tektonik hareketlerin de etkisiyle ülke zengin bir mineral ve maden rezervine sahip.

Başta bakır olmak üzere ülkede, bol miktarda elmas, altın, petrol, koltan, çinko, kalay, kobalt, kadmiyum, uranyum, tantal, germanyum, niyobyum ve manganez bulunuyor.

Bütün bu zenginliklerine karşın DKC, halihazırda dünyanın en yoksul ülkelerinden de biri. Bu durumun en büyük nedenlerinden biri bağımsızlık sonrası dönemde devam eden dış müdahaleler nedeniyle bir türlü çözülemeyen siyasî kaos, ekonomik istikrarsızlık, çatışma ve iç savaş ortamı, yolsuzluk ve kayıt dışı ekonomi, eğitimsizlik ve nitelikli iş gücü yetersizliği gibi sorunlar.

Madencilik ve enerji sektörü, ülkenin sahip olduğu zengin rezervlere rağmen sınırlı bir etkinlikte. Elmas, bakır, ham petrol ve kobalt dış ticaretin taşıyıcı kalemleri konumunda olup, son yıllarda elmas ticareti alanında yapılan yasal düzenlemelerle bu alandaki tekelciliğin önüne geçilmesi de hedefleniyor.

Siyasi yapı

İdari olarak 26 bölgeye ayrılan Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde, devlet başkanı beş yılda bir gerçekleştirilen seçimlerle belirleniyor.

Hükümetin başında başbakan yer alıyor, başbakan ve kabine cumhurbaşkanı tarafından belirleniyor.

Yasama organı 108 üyeli senato ve 500 üyeli ulusal meclis olmak üzere iki kanatlı parlamento şeklinde. Senato üyeleri il meclisleri tarafından seçilirken, ulusal meclisin 439 üyesi çok adaylı doğrudan seçimle, 61 üyesi ise tek adaylı seçimle çoğunluk oyuna göre belirleniyor.

Her iki kanatta da üyeler beşer yıllığına görev yapıyor.

2016 yılında gerçekleştirilmesi gereken Cumhurbaşkanlığı seçimleri ancak 30 Aralık 2018 tarihinde yapıldı.

10 Ocak 2019’da seçimin galibinin Félix Tshisekedi olduğu ilan edildi ve böylece 24 Ocak 2019 tarihi itibarıyla Tshisekedi ülkenin yeni devlet başkanı olarak göreve başladı.

Bu aynı zamanda 18 yıl süren Joseph Kabila döneminin de sona erdiği anlamına geliyor.