Türkiye’nin kaya gazı potansiyeli ve bu alandaki faaliyetleri
Bağımsız, tarafsız düşünce ve yayın kuruluşu SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı’ndan Dünya Enerji Trendleri konusunda Uzman-Araştırmacı Büşra Zeynep ÖZDEMİR, “Doğal Gazda Kaya Gazı Hamlesi” konusunda yaptığı araştırmada, Dünyada kaya gazı üretimi ne durumda ve bu üretimin sağladığı faydaları değerlendirdi.
UHA / İnternational News Agency
• Türkiye’nin kaya gazı potansiyeli ve bu alandaki faaliyetleri nelerdir?
Uzman-Araştırmacı Büşra Zeynep ÖZDEMİR, ABD Jeoloji Araştırmaları Merkezi’nin yaptığı çalışmalara göre Türkiye’de Güneydoğu Anadolu ve Trakya bölgelerinde teknik olarak çıkarılabilir toplam 651,3 milyar metreküp kaya gazı ve 4,7 milyar varil kaya petrolünün bulunduğunun tahmin edildiğini açıkladı.
Büşra Zeynep ÖZDEMİR, 2010’larda söz konusu potansiyelin ekonomiye kazandırılması için çeşitli yabancı firmalarla arama ve sondaj faaliyetleri yürütüldüğünü, ancak üretime başlanmadığını dile getirdi.
2017 itibarıyla yurt içindeki hidrokarbon potansiyelinin açığa çıkarılmasının yeniden gündeme alınması sonrasında 2019-2023 arasını kapsayan On Birinci Kalkınma Planı’nda petrol ve doğal gazın yanı sıra kaya gazı arama, üretim ve Ar-Ge faaliyetlerinin artırılması yer aldığını söyleyen ÖZDEMİR, “Bunun sonucunda Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) 2017’de 40’tan fazla, 2020’de 80 ve 2022’de ise 150 kuyuda sondaj faaliyetleri gerçekleştirmiştir” dedi.
“Son yıllarda TPAO Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 5 ve Trakya’da da 10 kuyuda çalışmalar yürütmüştür” diyen Uzman-Araştırmacı Büşra Zeynep ÖZDEMİR, şunları söyledi:
“Yapılan çalışmalar neticesinde de Trakya’daki 10 kuyunun 6’sında üretime başlanmıştır. Diyarbakır’da 3 kuyuda yapılan sondaj çalışmaları sürerken Cumhurbaşkanlığı 2024 Yılı Yıllık Programı’nda belirtildiği üzere 2024’te TPAO 2 kuyuda daha sondaj çalışması yürütecektir. On İkinci Kalkınma Planı’nda da yer alan bu politika ile bahse konu 651,3 milyar metreküplük doğal gazın mümkün olan en yüksek düzeyde üretime alınması hedeflenmektedir”.
Büşra Zeynep ÖZDEMİR, mevcut durumda tükettiği doğal gazın yüzde 4’ten biraz fazlasını üretebilen Türkiye’nin hem dışa bağımlılığının azaltılması hem de enerji kaynaklı cari açığının düşürülmesi için bu faaliyetlerin son derece önem arz ederken Türkiye’nin aynı zamanda doğal gaz ihraç eden bir ülke olduğunun unutulmaması gerektiğinin altını çizdi.
Ürettiğinden daha fazla gazı uzunca bir süredir Yunanistan’a ve 2023’te imzalanan anlaşmalar sonucunda Bulgaristan, Macaristan, Romanya ve Moldova’ya ihraç edebildiği göz önünde bulundurulduğunda doğal gazın Türkiye için aynı zamanda bir gelir kaynağı olarak da önem taşıdığına dikkat çeken ÖZDEMİR, “Koronavirüs (Covid-19) ile başlayıp Rusya-Ukrayna savaşına dek uzanan süreçte uluslararası piyasalarda yükselen doğal gaz fiyatlarının da etkisiyle yerli üretimin önemi artarken Sakarya Gaz Sahası’nın geliştirilmesi ve üretiminin artırılması çalışmalarının yanı sıra 2024 için planlanan kaya gazı faaliyetlerinin de önümüzdeki yıllarda sürdürülmesi beklenmektedir” şeklinde kaydetti.
***
Yazar hakkında
BÜŞRA ZEYNEP ÖZDEMİR
2013’te İzmir Ekonomi Üniversitesi İşletme Fakültesi Uluslararası İlişkiler ve Avrupa Birliği Bölümü’nde lisans eğitimini tamamlamıştır. 2016’da aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nden sürdürülebilir enerji alanında yüksek lisans derecesini “European Energy Union: A Further Step Ahead or Reorganization?” isimli tez çalışması ile almıştır. Doktora eğitimine Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler programında devam eden Özdemir, Ocak 2017’den bu yana SETA’da çalışmaktadır. Dünya Enerji Trendleri: Rezervler, Kaynaklar ve Politikalar kitabının editörlerinden olan Özdemir çok sayıda Türkçe ve İngilizce kitap bölümü, rapor, analiz ve köşe yazısı kaleme almıştır.