* Dışişleri bakanı olarak göreve getirilmesiyle kamuoyunun dikkat kesildiği isimler arasında en üst sırada yerini alan Hakan Fidan’ın göreve başladıktan sonra en kapsamlı ziyaretini Irak’a gerçekleştirmesi şaşırtıcı olmadı.

* Bu durum Bakan Fidan’ın MİT başkanlığı döneminden beri Irak sahasına ne denli hakim olduğunun göstergesi olarak değerlendirilebilir.

* Kamuoyu önünde ilk kez görüntülense de Iraklı aktörlerle olan samimi pozları farklı bir Fidan’a işaret ediyor.

UHA / İnternational News Agency

SETA Dış Politika Direktörlüğü Araştırmacısı Kutluhan GÖRÜCÜ, Dışişleri Bakanlığı vazifesine hızlı başlayan Fidan’ın Irak ziyaretinin anlam ve önemini SETA Araştırmacısı Sibel DÜZ’e sordu ve Türkiye-Irak ilişkilerinin dosya başı konularının cevaplarını aradı.

Dışişleri Bakanı Fidan’ın Irak’ın PKK’yı resmen terör örgütü olarak tanımasını dile getirmesi nasıl yorumlanmalı?

Hakan Fidan’ın dışişleri bakanlığı görevi boyunca terör ve PKK ile mücadele meselelerini dış politika gündemine alması beklenilen bir gelişmeydi. Nitekim bölgesel politikaların güdümünde terörle mücadele asli bir etken. Öyle görünüyor ki Sayın Fidan MİT başkanı görevi süresince yoğunlaştığı meselelerde somut bir netice elde etmek, dış politikada elde ettiği neticeleri de kalıcı hale getirmeyi arzu ediyor.

Bu bağlamda Sayın Fidan’ın ilk stratejik hamlesinin PKK’yı saha dışına atmak ve bu sayede terör örgütünün “Kürt sorununa” dair atılacak adımların önünü kesmesini engelleyerek etkisiz eleman haline getirilmesini sağlamak olacağı söylenebilir. Dolayısıyla mevcut diğer siyasi ve meşru aktörlerle meselenin istişare edilebilmesi için zemin hazırlanması gerekmektedir.

Bu durumda Türkiye’nin, Irak Merkezi Hükümeti, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) içindeki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) gibi aktörlerle bir uzlaşı zemini oluşturmayı tasavvur etmesi muhtemeldir.

IKBY Başbakan Yardımcısı Kubad Talabani ve beraberindeki KYB heyetinin dönemin MİT Başkanı Hakan Fidan ile Ankara’da ve yine KYB’li heyetin Bağdat’ta dönemin MİT Başkan Yardımcısı Mutlu Tuka ile bir araya geldiği görüşmeler bu minvalde okunabilir.

Hatta Ankara-Süleymaniye hattında önemli bir mesafe katedilmesine yönelik bir girişim olarak görülebilir. Hatırlanacağı üzere PKK’nın Süleymaniye’deki faaliyetleri gerekçe gösterilerek Türkiye, hava sahasını Süleymaniye Havalimanı’ndan yapılan uçuşlara kapatmıştı.

Irak Merkezi Hükümeti, IKBY ve Türkiye arasında inşa edilen iş birliği, PKK’nın Sincar bölgesindeki faaliyetlerine önemli ölçüde ket vurmuştu. Ziyaret kapsamında Bakan Fidan Irak’ın PKK’yı resmen terör örgütü olarak tanıması gerektiğini ifade ederken, bir adım ilerisine hamle yaparak söz konusu iş birliklerinin kurumsallaşmasını da talep etmektedir.

Bu durum hem Irak Merkezi Hükümetinin PKK ile mücadele motivasyonunu pekiştirecek hem de Türkiye ile ortak hareket edebilmesi için hukuki bir zemin hazırlayacaktır. Böylelikle sahada Türkiye’nin uyguladığı askeri baskı ile zaten manevra alanı daralan örgütün üzerindeki stres daha da artmış olacak.

Sibel DÜZ, SETA Araştırmacısı

Sibel Düz