‘Pandemiyle birlikte kendine yeterlilik tekrar gündeme geldi’ 

İSTANBUL-UHA HABER / Turkuvaz Medya Grubu tarafından ekonomi dergisi InBusiness öncülüğünde başlatılan, sürdürülebilirlik konusunda farkındalık oluşturma misyonu taşıyan Küresel Umut Festivali’nin Türk Hava Yolları ve Türk Telekom ana sponsorluğunda, Bahçeşehir Koleji, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi, Ülker, Bagfaş ve Kargom Sende destek sponsorluğunda gerçekleştirilen ‘Büyük Buluşması’nda konuşan Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu Avrupa ve Orta Asya Merkezi, Ülke Program Müdürü Dr. Taylan Kıymaz, tarımın bu dönemde daha da önemli hale geldiğini ifade etti.

Moderatörlüğünü UN-SDSN Koordinatörü Bahar Özay’ın yaptığı, ‘Kırsal Kalkınma Geleceği Nasıl Etkileyebilir?’ başlıklı panelde konuşan Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu Avrupa ve Orta Asya Merkezi, Ülke Program Müdürü Dr. Taylan Kıymaz, salgın hastalığın ikinci yılına girdiğini hatırlatarak kendine yeterlilik kavramının da tekrar gündeme geldiğini söyledi. 

Kıymaz, sözlerine şöyle devam etti:

“Kırsal kalkınmada 17 amaç çerçevesinde 2030 hedeflerine ulaşmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Gelişme ve iyileştirme çabalarımız pandeminin etkisiyle yavaşladı, hatta geriye gidiş söz konusu oldu.  En önemli amaçlarımızdan biri 750 milyon çiftçinin tarımsal faaliyetlerden daha fazla kazanç elde etmesi. Açlığın sona erdirilmesi konusunda, tarım ve kırsal kalkınma konusundaki amaçları destekliyoruz. Desteklediğimiz unsurlardan biri de kadın… Bu anlamda toplumsal cinsiyet eşitliği de önceliklerimiz arasında yer alıyor.” 

Taylan Kıymaz, su ve enerji yatırımlarının da sürdürülebilir kalkınma için önemli konulardan biri olduğunun altını çizdi.  Bu ana konulardaki desteklerde hem kamuda hem de özel projelerde ortak amacı desteklediklerini sözlerine ekleyen Taylan Kıymaz, konuşmasını şöyle sürdürdü:  

“İklim eyleminde olduğu gibi doğal kaynakların etkin kullanılması ve olumsuz etkilerin ortadan kalkması gerekiyor.  Açlık ve yoksulluk pandemi ile beraber arttı. İklim temelli sorunlar yaşanıyor ve yoksulluk giderek artıyor. Kendine yeten üretim tarzını benimsemek ve bu geçisin önünü açmak gerekiyor. Gençleşme ve göç önlenmesi kırsal kalkınmada öne çıkıyor. IFAD, Tarım ve Orman Bakanlığı ile projeler yürütüyor. Bakanlıklara destek olmaya çalışıyoruz. Kırsal kalkınmanın doğru izlenmesi gerekiyor. Bizim için bu konu çok önemli. Türkiye’den çok daha geri olan ülkelere de örnek olan çalışmalar yapıyoruz.  Afrika’da da önümüzdeki senelerde çalışmalar yapacağız.“ 

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Başkanı  Dr. Muhammed Adak ise, “AB’nin potansiyel ülkelerinde IFAD programını uyguluyoruz.  42 ilde faaliyet gösteriyoruz ve sadece hibe veriyor, kredi vermiyoruz. Yatırımların tamamı AB standartlarında hayata geçiyor. Kırsal kalkınmayı refahı arttırmak için çalışmalar yürütüyoruz. Kırsal kalkınma önem verdiğimiz en önemli konu. Tarım ve hayvancılığın dışında, kültür, sanat, enerji gibi 16 sektörü destekliyoruz.  18-40 yaş ve kadın yatırımcılar öncelik verdiğimiz kesim. Kadın girişimcilere pozitif ayrımcılık yapıyoruz. Biz hibe veriyor ve 5 yıl analizler yapıyoruz. Yatırımların başarısı için çok emek harcıyoruz. Toplam 20 milyarlık yatırımın yüzde 50’sini yani 10 milyarını hibe olarak verdik. 21 bin proje sahibi ile sözleşme imzaladık. Sonuçta aralarında 11 bin gencin olduğu 80 bin kişilik istihdam yarattık.  Bu süreçte 4 bin 500 kadın girişimciye 2 milyar civarında hibe verdik. Kırdan kente göçü engellemek için de çabalarımızı sürdürüyoruz” diye konuştu.    

Türkiye İsrafı Önleme Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Halil Fatih Akgül de panelde yaptığı konuşmasında, vakıflarının, yerel, ulusal ve uluslararası faaliyet alanlarını sayarak başladı. Türkiye’de kadın istihdamına katkı sağlamak için çalıştıklarını ifade eten Akgül, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Yoksulluğun azaltılması için hibe desteğinin yeterli olmadığını düşünüyoruz. Sadece ayakları üzerinde durmaları yeterli değil. Dar gelirli kadınlara verilen eğitimlerle gelişimlerini sağlamak için çalışıyoruz.  Hayvancılık, girişimci tarım kredileri gibi birçok kredimiz var. 200 binden fazla projeye, 1 miyar 200 milyon kredi desteği gerçekleştirdik. Kırsal Kalkınma konusunda Tekfen ile kredi destek çalışması başlattık. Birçok geri dönüşü olan kredi programı yürütüyoruz.  Birçok kadının hayatına dokunmaya çalışıyoruz. 1996 yılından bu yana yoksulluk sorunu çözmeye ve yatırımları teşvik etmeye ve ön ayak olmaya çalışıyoruz. Yoksulluğun tarihe gömülmesi için mikro krediler oluşturduk. 2003 yılında başlayan mikro finans programımız, 2030 kalkınma hedeflerine doğru ilerliyor. Pozitif ayrımcılık yaparak sadece kadınlara kredi sağlıyoruz. Kredinin temel insan hakkı olduğunu savunuyoruz ve mikro kredi programının temelinde de bu bulunuyor. Yoksulluk sınırında yaşayan başvuranlarımızı o sınırdan çıkararak destekliyoruz.”   

Ülker Operasyonel Mükemmellik, İSG, Kalite ve Sürdürülebilirlik Başkan Yardımcısı Süheyl Aybar,  dünyanın geleceği için sürdürülebilir hammadde tedarikinin çok büyük önem taşıdığına dikkat çekti. Şirket olarak sürdürülebilir politikaları çok uzun yıllardır devam ettirdiklerini ifade eden Aybar, “Yerel tedarikçilerden alım yaparak lojistik kaynaklı karbon salınımını engelliyoruz.  Gıda arz güvenliği, yerel üreticilere destek ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri için çalışmalara önem veriyoruz. Yerli ve milli buğday türü olan Aliağa bisküvilik buğday projesini geliştirip, 2020 yılında ilk hasadı yaptık. 10 ilde üretim gerçekleştirdik. Tarım sektörüne ve ülke ekonomisine çiftçi refahına katkı sağlıyoruz. ‘Gıdanı koru, sofrana sahip çık’ kampanyasına destek oluyoruz. Gıda israfının önlenmesine ilişkin birçok proje yürütüyor ya da destek oluyoruz” dedi. 

 Bagfaş Yönetim Kurulu Üyesi İpek Seviye Gençer de 1969 yılında bölgenin ileri gelen çiftçileri ve tarımla ilgilenen büyük sanayi kuruluşları tarafından kurulan Bagfaş’ın ihtiyaçtan doğan bir girişim olduğunu söyledi. Gübre ihtiyacının hali hazırda devam ettiğini ifade eden Gençer, şunları söyledi: 

“Kırsal kalkınmanın sağlanması için gübre üretimin artması gerekiyor. Yeni yatırımların önünün açılması için de teşvik verilmesi gerekiyor Girdi maliyetlerinin çok yüksek olması, çiftçiler açısından çok zorlayıcı oluyor. Hammadde fiyatları çok dalgalı ve bu sebeple üretim olumsuz etkileniyor. Tabi ki bilinçli tarım konusu çok önemli. Toprak analizi yapılmadan kullanılan gübre çok hatalı sonuçlara neden olabiliyor. Bu nedenle toprak analizinin kırsal kalkınmada çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Çiftçilerimizi geliştirdiğimiz mobil uygulamalarla dijitalleşme konusunda desteklemek için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”  

‘Rekabette oyun sürdürülebilirlik üzerinden yeniden kuruluyor’  

Küresel Umut Festivali’nin ilk yıl dönümünde gerçekleşen Büyük Buluşması EY Türkiye Vergi Bölümü Şirket Ortağı ve Global Ticaret Hizmetleri Lideri Sercan Bahadır moderatörlüğünde gerçekleşen Yeşil Mutabakata Nasıl Hazır Olacağız? Paneli ile son buldu.  

Panelde konuşan TÜSİAD Çevre ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Başkanı ve Yeşil Mutabakat Görev Gücü Başkanı Fatih Özkadı, Türkiye’de sürdürülebilirlik stratejisini, iş yapış biçimlerine uyumlamak konusunda önemli bir çaba olduğunu söyledi. 

 Özkadı, “Rekabette oyunun sürdürülebilirlik üzerinden yeniden kurulduğu bir döneme girdik. Ülkeler ve şirketler göz boyamakla bu süreci aşamaz, bir samimiyet testi bizi bekliyor. Kritik endüstrileri ve istihdamı sağlamanın temel kolaylaştırıcı noktaları olarak bu süreci görmeliyiz. Gümrük Birliği güncellenmesine ihtiyacımız var ve Yeşil Mutabakatın gerekliliklerini mutlaka yerine getirmeliyiz” diye konuştu.  

Yeşil Mutabakat kapsamında atılacak adımlarla karbon emisyonunu sıfıra getirip, bu vergilerden muaf duruma gelmemiz gerektiğini ifade eden Özkadı, şunları söyledi: 

“EU Emissions Trading System (EU ETS)  bir an öce kurularak emisyon karbon ölçüm sistemi devreye alınmalı. Karbon düzenlemesinin ülkemiz sanayine vergi olarak yansımasının önünü kesmeliyiz. TRS sistemi kurulduktan sonra, buradan elde edilen fonun düşük karbonlu ekonomiye geçiş ve sanayinin ihtiyacı olan Yeşil Dönüşümde kullanılacak şekilde düzenlenmesini bir zaruret görüyorum.”  

PAGEV Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu ise Yeşil Mutabakatın dışında kalan ülkeler ve şirketlerin oyunun dışında kalacağını söyledi. Burada tedarik zincirini nasıl çalıştırılacağının önemli olduğunu vurgulayan Eroğlu, Çin’deki bazı kısıtlamaların elektrik kesintilerine yol açtığını ve kömür bazlı üretimin tekrar yapılmak zorunda kalındığını hatırlattı. Lojistik konusunun önemini hatırlatan Eroğlu, “Yeşil Mutabakat ve iklim değişikliği ile mücadelede kısa mesafeler tercih edilecek ve üretimin yakın noktalarda olması gerekecek. Bu da önemli bir model değişikliği getiriyor. Plastik sektörü olarak bizim araçların hafiflemesi noktasında yeni ürünler, izolasyon, güneş pilleri, rüzgar güllerinin üretilmesi gibi konularda inovatif ürünler geliştirmemiz gerekecek. Öte yandan atık konusunda plastik sektörünün bu sürecin içinde aktif olarak yer alması gerekiyor. Geri dönüşümde etkin olmamız gerek. Firmaların kredibilitesinde çevreye olan etkileri de çok önem kazanacak. O nedenle tüm endüstrinin tedarik zinciriyle birlikte yeniden konumlanması önem kazanıyor. Atık konusunda 2022’de devreye depozito sisteminin çok önemli olacağını düşünüyorum. Atık yönetim altyapısının da bu süreci desteklemesiyle çok büyük bir başarı sağlayabiliriz” diye konuştu. 

UN-SDSN Türkiye Direktörü Dr. Tamer Atabarut ise yeşil dönüşümü sağlamak için dijital dönüşümü gerçekleştirmemiz gerektiğini söyledi. Türkiye olarak çok iyi bir noktada olmadığımızın altını çizen Atabarut, şunları söyledi:  

“Ancak AB’nin Yeşil Dönüşüm şartlarını ihracatta tehdit olduğu kadar fırsat olarak da görmemiz lazım. Bize bir kaldıraç gerekiyor. Bu bir motivasyon olabilir. Yenilenebilir enerji kaynaklarında yeni bir işgücüne ihtiyacımız var. Bizim bunlara hazırlanmamız gerekiyor. Öte yandan bizim iyi hazırlanarak, vergiler yerine AB’nin bu konuda destek olacak fonlarından yararlanmak üzere diplomatik çalışmaları da yapmamız gerek.” 

HABER : Hatem VURAL

[UHA Haber Ajansı, 30 Aralık 2021]