Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati: “Milli gelirimiz artık faize değil yatırıma gidiyor”…

Turkuvaz Medya Grubu’nun düzenlediği ‘Türkiye Yüzyılı Zirvesi’ Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin katıldığı ‘Para Sohbetleri’yle sona erdi.

Programda Bakan Nebati, A Para Yayın Koordinatörü ve A Haber Ekonomi Müdürü Özlem Doğaner’in ve katılımcıların ekonomi gündemine yönelik sorularını yanıtladı.

Bakan Nebati, “Bundan 100 sene evvel, nasıl ki milletimizin her bir ferdiyle top yekün bir İstiklal Mücadelesi verdiysek, Sayın Cumhurbaşkanımızın açıkladığı Türkiye Yüzyılı vizyonu da esasen ülkemizin İstikbal Mücadelesidir” dedi.

Salgının, savaşın, gıda ve enerji krizlerinin, resesyon beklentilerinin, iklim krizi ve jeopolitik gerilimlerin ardı ardına yaşandığı, adeta bir krizler çağında dahi Türkiye ekonomisinin, neredeyse tüm makro göstergelerde diğer ülkelerden pozitif ayrışarak güçlenmeye devam ettiğini vurgulayan Bakan Nebati, “Türkiye, 2022 yılının ilk 3 çeyreğinde, birçok gelişmiş ülkeyi geride bırakarak yüzde 6,2 büyümeyi başarmıştır. Makine ve teçhizat yatırımlarındaki aralıksız büyümeyi de 3 yıla çıkarmayı başardık” ifadelerini kullandı.

Yatırımların GSYH’ye oranının, 2002 yılındaki yüzde 17,1 seviyesinden 2021 yılında yüzde 25,2 seviyesine çıktığını ifade eden Nebati, konuşmasını şöyle sürdürdü:  

“Biz bu gelişmeleri dikkate alarak, milli gelirimiz artık faize değil, yatırıma gidiyor diyoruz; birileri çıkmış bütçenin yatırım ve faiz harcamasını karşılaştırıyor. Onu da gidip yanlış hesaplıyor. Bütçedeki yatırım harcamasının, sermaye giderleri ve sermaye transferlerinden oluştuğunu bilmeden sadece sermaye giderlerine bakıyor. Bütçedeki faiz giderlerinin payını 2002 yılındaki yüzde 43’lerden bugün yüzde 10’lara kadar indirmemiz sayesinde eğitime, sağlığa, ulaşıma çok daha fazla kaynak ayırdığımızdan hiç ama hiç bahsetmiyorlar. Bütçedeki yatırım harcamasının bir kısmının faiz giderinden daha düşük olduğunu gündeme getirmeye çalışıyorlar. Bunlar, biz finansal istikrarı güçlendirmek için Kur Korumalı Mevduat ve Katılım Hesaplarını uygulamaya aldığımızda da ‘Hazine’nin altına dinamit koydunuz, mali disiplin yok olacak’ deyip durmuşlardı. Şimdi dönüp bir yılın muhasebesine bakıyoruz; bütçemiz son 20 yılın en iyi performanslarından birine ulaşmış. Biz uyguladığımız politikalarla faizin, milli gelirimizin de bütçemizin de içindeki payını daha da azaltacağız. Biz, düşük faiz ortamında vatandaşımızın birikimleri yatırıma gitsin, ülkemizin refahı daha da artsın diyoruz; muhalefet faiz lobilerinin sözcüsü gibi davranıyor. İşte bizimle muhalefet arasındaki asıl fark budur.” 

Enflasyonu çok daha aşağılara indireceğiz 

Uygulanan bu politikaların etkisiyle, sanayi katma değerinin GSYH’deki payının son dönemde önemli bir artış kaydettiğini belirten Bakan Nebati, büyüme, yatırım ve ihracat artışları sayesinde istihdamda da büyük başarılar elde edildiğini, istihdamın 31,6 milyon kişiyle tarihi zirvesine ulaştığını vurguladı.

Ocak ayı ihracat rakamının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,4 artış kaydederek 19,4 milyar dolarla en yüksek ocak ayı rakamına ulaşıldığının altını çizen Nebati, şunları söyledi: ‘Yıllıklandırılmış ihracatımız böylece 256 milyar dolara yükselmiştir. Turizmde de Rusya-Ukrayna Savaşı’na rağmen tarihi zirveleri aşmayı başardık. 2022 yılındaki 46,3 milyar dolarlık turizm gelirleriyle turizmin altın yılı olan 2019’un da üzerinde bir performans sergilemeyi başardık. Bundan sonra da gastronomi, sağlık ve kültür turizmi gibi alanlarda ülkemizin potansiyelini hayata geçirmeye devam edeceğiz. Bu başarıların ardında, 20 yıldan bu yana oluşturduğumuz etkin, güçlü ve sarsılmaz temeller olduğu gibi, geçen yıl devreye aldığımız Türkiye Ekonomi Modeli vardır. Esasen Türkiye Ekonomi Modeli, üretim odaklı ve kapsayıcı bir büyümeyle inşa etmeye devam ettiğimiz güçlü yarınlarımızın, yani Türkiye Yüzyılı’nın da teminatı niteliğindedir. Bizler yatırımda, istihdamda, üretim ve ihracatta beraberce atılımlar yapmaya devam ederken, ülkemizi bu kulvarların her birinde çok daha ilerilere yine birlikte taşıyacağız. Öte yandan, 2022 yılını, küresel sarsıntıların gölgesinde yüksek bir enflasyonla geçirmiş olsak da aldığımız önlemler ve beklentilerdeki iyileşmeyle birlikte Kasım ayında düşüşe başlayan yıllık enflasyonun bu eğilimi, aralık ayında da artarak devam etti. Milletimizle ve ekonomideki tüm paydaşlarımızla birlikte mücadele vererek, enflasyondaki artış eğilimini aşağı yönlü çevirmeyi başardık. Enflasyonu inşallah çok daha aşağılara da indireceğiz.”                                                                                          

14 yeni KGF paketiyle 250 milyar TL kredi 

Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında etkin destek ve teşvik programlarını uygulamaya devam ettiklerini anlatan Bakan Nebati, “Gençlerimizden, kadınlarımıza, esnafımızdan, çiftçimize, sanayicimizden turizmcimize kadar; üreten, istihdam oluşturan, ülkemize değer katan her kim varsa aralıksız bir şekilde desteklemeye devam ediyoruz” dedi.

Bakan Nebati, şöyle devam etti: “Selektif Kredi Politikamızla tüm kaynaklarımızı üretken alanlara yönlendirmeye büyük bir özen gösteriyoruz. 2022 yılında gerçekleşen ticari kredi artışının yüzde 33’ü imalat sanayine, yüzde 20’si ise ticaret sektörüne tahsis edilen kredilerden sağlanmıştır. Başta KOBİ’ler olmak üzere firmaların finansmana erişimini büyük ölçüde kolaylaştıran kefalet imkânlarını da sürekli artırıyoruz. Yakın dönemde 14 yeni KGF paketiyle 250 milyar liralık kredi tutarını sizlerin kullanımına sunduk. Bu kredileri kullandırırken de teminat sorunu yüzünden krediye erişmekte güçlük çeken firmalarımıza öncelik veriyor, kimseyi asla geride bırakmıyoruz. 

Yapılandırılan borçlara 48 taksit fırsatı 

Kamuya olan yükümlülüklere ödeme kolaylığı getiren kanun teklifini de Meclis’e sevk ettiklerine dikkat çeken Bakan Nebati, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Teklif Genel Kurul’da görüşülecek.  Vatandaşlarımız yapılandırılan borçlarını 4 yılda ve aylık taksitler halinde 48 taksitte ödeyebilecek.  Yapılandırılan borçlar peşin ödenirse, zaten küçük oranlar uygulayarak hesapladığımız Yurt İçi ÜFE tutarının yüzde 90’ından da vazgeçiyoruz. Eğer yapılandırılan borç idari para cezası ise asıl alacaktan da yüzde 25 oranında indirim yapıyoruz. Teklifte, matrah artırımı ve stok, kasa ve ortaklardan alacaklara ilişkin kayıtlarının düzeltilmesi imkânı sağlayan düzenlemelere de yer veriyoruz. Bu teklifteki en önemli düzenlemelerden biri de vergi dairelerimize vergi, ceza, faiz gibi hangi türden olursa olsun borcu bulunan vatandaşlarımızın 2.000 lirayı aşmayan borçlarını silecek olmamızdır.” 

İFM finans ve teknoloji üssüne dönüşecek  

Bakan Nebati, küresel ekonomi kapsamlı değişim ve dönüşümler yaşarken, ülkemizi her bakımdan Türkiye Yüzyılı’na en iyi şekilde hazırlamayı sürdürdüklerinin altını çizerek, şunları söyledi: “İstanbul Finans Merkezi’yle ilgili kanuni düzenlenmeleri yaptık. İstanbul Finans ve Teknoloji A.Ş’yi kurarak İFM’yi aynı zamanda bir Fintek merkezi haline getiriyoruz. İFM’nin yakın bir zamanda hem yerli hem de yabancı yatırımcıların ilgisiyle bölgesel bir finans ve teknoloji üssüne dönüşeceğine birlikte şahitlik edeceğiz. İstanbul’un aynı zamanda katılım finans alanında da bir merkez haline gelmesi ve katılım finans sektörümüzün gelişimini kesintisiz sürdürmesi için çalışmalarımıza devam ediyoruz. Diğer yandan, geleneksel yatırım araçlarına dijital çözümler üretmeyi de sürdürüyoruz. Özellikle Darphane’miz tarafından gerçekleştirilen Altın Sertifikası İhracı, bireysel yatırımcılarımız tarafından büyük bir ilgiyle karşılanmıştır. 17 Şubat – 4 Mart 2023 tarihleri arasında, Birinci İzmir İktisat Kongresi’nden tam 100 sene sonra yine İzmir’de geniş katılımlı bir İktisat Kongresi düzenliyoruz. Kongrede yaklaşık 100’ü aşkın oturum düzenlenecek. İnanıyorum ki bu kongre de tıpkı ilki gibi bize ışık tutacak, birliğimizi ve ortak başarı irademizi güçlendirecek, Türkiye yüzyılı vizyonumuzun önünü daha da açacaktır. Ülkemizi sadece ekonomi değil, her alanda dünyanın en büyük ilk 10 ülkesi arasına birlikte çıkaracağız.” 

Muhalefete seslendi: Faizi ne kadar artıracaksın, çık açıkla! 

Konuşmasının sonunda muhalefete de seslenen Bakan Nebati, şunları söyledi: “Enflasyonla biz dünyadan ayrıştık. Tek hedefimiz enflasyonu düşürmek. Nasıl düşüreceğimizi ilan ediyoruz ve bunu adım adım gerçekleştiriyoruz. İncitmeden, kırmadan, dökmeden, büyümekten taviz vermeden, insanlar işini kaybetmeden yapıyoruz. Enflasyonu düşüreceksin, o zaman faizi nereye getireceksin. Faizi ne kadar artıracaksın, beklentinin, çıtanın ne olduğunu çık ilan et. Faiz artırmadan bu işler olmaz diyenlere sesleniyorum, faiz düşük. Sen ne yapacaksın, cesaretin varsa çık ilan et, paylaş… Açık açık çık konuş. Hangi uluslararası kuruluşla ne anlaşması yapacaksın, nasıl getireceksin, çık konuş. Duymaz, görmez, konuşmaz… Biz geçen yıl 2023 yılına çok farklı gireceğiz dediğimizde çok açıktık. Şimdi rakamların arkasına sığınarak ukalalık yapmıyoruz. En mütevazı olması gereken yerdeyiz, rakamlarımız çok güçlü. Sağlam basıyoruz, sağlam yürüyoruz, şimdi daha rahat mücadele ediyoruz. Çünkü biz biliyoruz. Güçlüyüz, güçlü yarınlara daha dikkatli şekilde hazırlanacağız. Altyapı yatırımlarını tamamlamış, makro ekonomik göstergeleri dünyanın birçok ülkesinden daha iyi olan bir ülkede, tüm sıkıntıların üstesinden gelecek iradeye sahibiz.” 

 Gazeteci* Hatem VURAL