Biden’ın sağlığı istihbarat örgütleri için ‘öncelikli’ hale geldi

ABD seçimleri tamamlandı, Joe Biden yeni Başkan olarak görevine başladı… Herkes neler olacağına dair farklı fikirler yürütürken, en azından bugüne kadar geçen sürede Biden beklenenin tersi bir profil çizdi.

Beyaz Saray’da uzun süre basın toplantısı düzenlemeyen ve medyadan uzak duran Biden, kameralar karşısına geçtiğinde pek de iyi bir sınav veremedi.

Yardımcısını ‘Başkan’ olarak tanımladı

Seçim sürecinde ‘unutkanlık’ ile ilgili ciddi sorunlar yaşayan ve bu nedenle rakibi Donald Trump’ın sıkça eleştirilerine maruz kalan Biden’ın durumu seçimlerin ardından da konuşulmaya devam ediyor…

Geçen ay ABD’nin aşılama kampanyasında 100 milyon doza ulaşma başarısını kutlayan Joe Biden, düzenlenen törende Amerikan yönetimini kutlarken Başkan Yardımcısı Kamala Harris’i “Başkan Harris” olarak tanımladı.

“Başkan Harris ve ben Arizona’daki aşılama merkezinde sanal bir tura çıktığımızda…” diye sözlerine başlayan Biden herkesi şaşırttı. Ülke medyasında kısa süre gündem olsa da bu konuşma üzerinde pek de durulmadı.

Savunma Bakanı’nın adını unuttu

8 Mart Kadınlar Günü kapsamında düzenlenen etkinlikte ise durum biraz daha karmaşık bir hal aldı. Konuşma yapan Başkan Biden, Pentagon’a ne denildiğini hatırlayamadı. Konu Savunma Bakanı’na geldiğinde de benzer bir durum yaşandı. Başkan Biden, ‘Şeye şeye… Eski general, ona sürekli general deyip duruyorum. Benim, benim… Şu üniformanın başındaki adama (Savunma Bakanı) yaptığı her şey için teşekkür ettiğimizden emin olmalıyız’ dedi.

ABD tarihinin en yaşlı başkanı olan Biden, geçtiğimiz günlerde başkanlık uçağına binerken merdivenlerde 3 kez düşmesiyle de gündem oldu ve üst üste yaşanan bu olaylar ‘Başkan’ın sağlığı nasıl?’ sorusunu da beraberinde getirdi.

Bu arada ABD ve Rusya arasında yaşanan son haftalardaki gerilim, Biden’ın Putin’e yönelik ‘katil’ açıklaması ve Putin’den gelen ‘Kendisine sağlık dilerim’ yanıtı da epey bir gündem oldu. Acaba Moskova’nın elinde Biden’ın sağlık durumuna dair bilgiler mi vardı

İstihbarat örgütleri bu konuya çok ilgili

Biz de tüm bu soruların istihbarat boyutunu BursaTeknik Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Burak Darıcılı ile konuştuk.

Doç. Dr. Darıcılı, Başkan Biden’ın yaşadığı durumun sadece ABD’de değil tüm dünyada çok yakından takip edildiğini söyledi.

ABD Başkanı Biden’ın sağlığının başta Rus ve Çin istihbarat servisleri olmak üzere çok sayıda istihbarat servisinin öncelikli meselesi olacağı görüşünü dile getiren Darıcılı, geleceğe yönelik bir okuma yapabilmek için Biden’ın mevcut sağlığına dair bilgilerin son derece değerli bir hal aldığını vurguladı.

[ABD Başkan Yardımcısı Harris seçim döneminde de en ön planda olan isimlerdendi.]

Başkan’ın durumu Harris’in ‘istihbarat değerini’ artırdı

ABD yasalarına göre Başkan’ın başına bir şey gelmesi ya da sağlığının işlerini yürütememesi gibi bir durumda görevi Başkan Yardımcısı devralıyor.

Doç. Dr. Ali Burak Darıcılı, yaşananların aslında Biden’ın sağlığı kadar Başkan Yardımcısı Kamala Harris ile ilgili de doğrudan ilişkili olduğu görüşünde… Çünkü Biden’ın iyi işaret vermemesi, Harris’in yakın gelecekte Başkan koltuğunda görülme ihtimalini artırıyor.

Bu durumu “Başkan Yardımcısı Harris, istihbarat servisleri açısında popüler bir hedefti; artık bir numaralı biyografik istihbarat konusudur” cümlesiyle özetleyen Doç. Dr. Darıcılı, şunları söyledi:

“Biyografik istihbarat için en genel haliyle ‘şahısla ilgili önemli detayları ve özellikle de zafiyetleri, alışkanlıkları, aile bireyleri ve yakın çevresine dair bilgileri’ içeren bir çalışma tanımlaması yapabiliriz.

Bu tarz bir çalışma genelde 3 amaç için yapılıyor. Örneğin bir terör örgütüne karşı faaliyet yürütmek istiyorsunuz. O örgütün içinde en zayıf halkayı bulabilmek için farklı araştırmalar yapmanız lazım. Mesela örgüt içinde paraya düşkünlüğü olan birini bulabildiyseniz, gelecek dönemde ona odaklanıp, devşirmeye çalışıyorsunuz.

Diğer amaç karşı istihbarat örgütüne sızabilmek. Muhtemel kişileri araştırıyorsunuz. Çalıştığı birimde önünün kesildiğini veya haksızlığa uğradığını düşünerek sistemden intikam almak isteyen var mı, ülkesindeki yönetimden memnun olmayanlar kimler, hangilerinin aile bireyleriyle ilgili sıkıntılar var veya hedef şahsın kumar, uyuşturucu veya para gibi zafiyetleri var mı gibi aşamaların tespiti ardından sızıntı yapabileceğiniz ismi netleştirmiş oluyorsunuz.

Bir diğer yöntem ise işin siyasi boyutunu ilgilendiriyor. Biden örneğinde bunu yaşıyoruz. Devletler hedefledikleri ülkede ‘karar verici’ pozisyonda olan insanların her şeyini bilmek ister. Çünkü bilgi sizi kriz anları kapsamında daha ‘tahmin edilebilir’ bir sürece götürür. Yani tüm bu bilgilerin bilinmesi, dış politikadaki karar alma süreçlerinin analizi açısından çok önemli. Hedeflenen kişinin tüm özel hayatı, çevresi, karakter özellikleri detaylıca çalışılır. Kişilerin sağlık durumu da biyografik istihbarat çalışması sürecinde yakından izleniyor.”

Doç. Dr. Ali Burak Darıcılı’nın istihbarat karşı koyma faaliyetleri anlamında yukarıda bahsi geçen hamlelere yönelik tedbirlerin de çok sıkı alındığının altını çizerek, “Öyle ki bazı ülkeler kritik isimlerin özellikle yurt dışı seyahatlerindeki tuvalet ihtiyaçları dahi özel bir şekilde organize ediyor. Çünkü bu tür kalıntıların kişinin sağlık durumuna ilişkin yüzde 70-80 aralığında doğru bilgi verdiği biliniyor” dedi.

[Rusya Lideri Putin, ABD Başkanı Biden için ‘Ona sağlık dilerim’ demeci vermişti.]

Putin’in mesajı ne anlama geliyor?

ABD ve Rusya arasında yaşanan gerginliği, Biden’ın Putin’e ‘katil’ demesi izledi… Putin bu söyleme yanıt verirken ABD Başkanı Biden’a ‘sağlık’ dilediğini söyledi. Bu söylemin hemen ardından Biden’ın merdivenlerden 3 kez düşmesi ‘Rusya bir şeyler mi biliyor?’ sorusuna neden oldu. Biz de bu durumu Doç. Dr. Darıcılı’ya sorduk.

Süreci ‘ilginç’ bulduğunu ifade eden Darıcılı, bunun bir bilgi mi yoksa ima mı olduğuna dair şimdilik kimsenin net konuşamayacağını belirterek, “Belki de sadece bir blöftü ancak Biden’ın düşüşü algıyı farklı bir yere taşıdı” diye konuştu.