“AB kurumları Türkiye ile iş birliğinin ilerletilmesine önem veriyor”

* Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, konuk olduğu Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası’nda, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in tekrar seçilmesinin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptığı görüşmede, tarafların mevcut sorunları çözme konusunda bir irade ortaya koyma çabası gösterdiğini söyledi.

UHA /  İnternational News Agency  

“AB kurumları Türkiye ile iş birliğinin ilerletilmesine önem veriyor”

Erdoğan’ın sorunları çözmeye odaklandığını belirten Fidan, von der Leyen’in de Türkiye ile ilişkilerin iyileştirilmesi konusunda genel söylemi olduğunu aktardı.

Fidan, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas’ı Türkiye’de ağırladığını anımsatarak, AB kurumlarının Türkiye ile iş birliğinin ilerletilmesine önem verdiğini aktardı.

AB yetkilileriyle yaptıkları görüşmelerde sorunların tanımında ve çözümünde hemfikir olunduğunu gördüklerini paylaşan Fidan, AB’de karar alma mekanizmalarının oydaşmaya dayandığına ve bunun sorun oluşturduğuna dikkati çekti.

Fidan, AB üyesi bazı ülkelerin Türkiye konusunda engellemeleri olduğuna işaret ederek, “AB’de bunu aşacak bir mekanizma yok. Eskiden bu şöyle aşılırdı, AB’nin birkaç tane büyük ülkesi bunu kendisine mesele edinirdi, öbür ülkelere ikna yoluna giderdi. Ama şimdi bakıyoruz, bu konuda bir çaba yok. Diğer ülkelerde de bir farkındalık yok. Aslında AB’nin içindeki bölünmüşlük de çok fazla.” dedi.

AB’deki merkez ülkelerin iç siyaset meselesi yaptıkları bir konu olan Türkiye’nin AB’ye üyeliği konusunda bir görüş değişikliği görmedikleri dile getiren Fidan, AB kurumlarının Gümrük Birliğinin güncellenmesi, vize serbestisi ve yatırım gibi birçok konuda istekli olduğunu fakat bazı ülkelerin bunu engellediğini söyledi.

“Karşı taraf negatif adımla yaklaşıyorsa, belli tedbirleri hayata geçirmeliyiz”

Fidan, Türkiye’nin AB ile ilişkilerde hiçbir zaman sorun çıkaran taraf olmadığını, problem çözme tekniğiyle yaklaştığını vurgulayarak, “Ama karşı taraf negatif adımla yaklaşıyorsa, bizim de belli tedbirleri hayata geçirmemiz gerekiyor.” ifadesini kullandı.

Avrupa ülkelerinin Türkiye’ye yaklaşımında çok ciddi değişiklik olurken Avrupa Birliği düzeyine bunun yansımadığını belirten Fidan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) gibi AB üyelerinin gündemi ele geçirerek ilerlemenin önüne geçebildiğini anlattı.

Fidan, AB reform paketinde en fazla tartışılan konunun karar alma mekanizmasının gözden geçirilmesi olduğunu belirterek, “27 ülkenin sürekli oydaşmasını esas alan bir yürütme tekniğiyle bir yere varılması mümkün olmuyor. Dolayısıyla uluslararası krizler karşısında dayanıklı olmayan, yeterli esnekliği gösteremeyen bir AB ile karşı karşıyasınız ve AB’nin uluslararası duruşu giderek geriliyor.” ifadelerini kullandı.

İkinci Trump döneminde ABD-AB ilişkileri

ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin “AB’nin savunma ile siyaset yetersizliğinden çıkan cari açığın bedelini ödemek ve AB’yi sırtında taşımak istemediğine” işaret eden Fidan, “Biz bu sistemik değişikliği çok önceden görmüştük ve anlatmıştık onlara (AB’ye). Türkiye’nin üyeliğini engellerseniz, İngiltere de çıkar; daha sonra küçülürsünüz, uluslararası krizlere karşı dayanıklı olamazsınız demiştik.” ifadelerini kullandı.

Fidan, bu zamana kadar ABD’nin AB’yi kuşatıcı şekilde desteklediğine dikkati çekerek, bu ilişki dinamiğinin yeniden tanımlanmasıyla Avrupa’nın alışkın olmadığı ve beklemediği bir belirsizlik karşı karşıya kaldığını dile getirdi.

AB’nin, Türkiye ve Türkiye gibi diğer aktörlerin önemini anlaması gerektiğinin altını çizen Fidan, bu tartışmanın yapıldığı sağlıklı bir zemin bulunmadığını kaydetti.

Fidan, AB’nin ABD ile eski ilişki dinamiğine dönme arayışına gireceği öngörüsünde bulundu.

Rusya-Ukrayna Savaşı

Fidan, Rusya-Ukrayna Savaşı ve barış ihtimaline ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

ABD yönetiminin şu anda konuyla ilgili veri toplamakta olduğunu belirten Fidan, Trump’ın göreve başlamadan önce “Ben bunu hemen bitirebilirim” diye beyanatlarının olduğunu ama şimdi bunu revize ettiklerini aktardı.

Fidan, şöyle devam etti:

“Benim anladığım sağlıklı veriye dayalı bir hamle yaptıralım ki Trump’a yani ne o uluslararası toplum nezdinde kredi kaybetsin ne de problem daha da bir kilitlenme durumuna gitsin. Şimdi burada önümüzdeki belki yakın dönemde bir girişimin başlayabileceğini öngörebiliriz.

Burada Sayın Trump’la Sayın (Rusya Devlet Başkanı) Vladimir) Putin’in bir araya gelip bir görüşme yapması ama o görüşme olmadan önce tabi geri planda birçok mesajın gelip gitmesi ve belli ilkelerde çok genel mutabakatların da sağlanmış olması gerekiyor. Bu olmadan liderleri buluşturduğunuz zaman o toplantıdan bir şey çıkmaz. Liderler bir araya geldiği zaman belli bir şeyi dünya kamuoyuna verebilecek durumda olmalı. Genelde bu konular bu şekilde yönetiliyor. Şimdi daha o aşaması bile halihazırda başlamamış durumda.

Dün Ukrayna’dan sorumlu temsilci resmi olarak daha yeni atandı. Önümüzde bir süreç var. Ben yaza kadar öyle bir hani genel takvimlendirmede bulunalım, yaza kadar bir öyle veya böyle olayın netleşeceğini düşünüyorum. Hazirana kadar bir netleşme sağlanır.”

“Türk-Yunan sorunlarının diyalog yoluyla çözülmesi önemli”

Türk-Yunan ilişkilerinin mevcut durumuna ilişkin soruya yanıt veren Fidan, “Durduğumuz yerde duruyoruz. Cumhurbaşkanımızın iradesi orada, aynı. Diyalog yoluyla Türk-Yunan sorunlarının çözülmesi önemli. Çünkü bizden önceki nesillerden devraldığımız bir sorunlar kümesi var. Her iki taraf içinde tartışmalı konular var.” ifadelerini kullandı.

Bakan Fidan, bu konuların müzakere ve diyalog yoluyla çözülmesinin önemine işaret ederek, “Bunu yaparken de kışkırtıcı ve provoke edici adımlardan kaçınılması da önemli.” dedi.

Yunan iç siyasetinde Türkiye meselesinin zaman zaman bazı siyasiler için “hızlı kredi kazanma alanı” olduğunu kaydeden Fidan, “Türkiye’nin ortaya koyduğu gerçekten sorumlu ve olgun davranış, bir noktadan sonra karşı tarafta da bu türden iç politik amaçlara hizmet eden provokasyonları anlamsız hale getirebiliyor.” değerlendirmesini yaptı.

Yunanistan Başbakanı Miçotakis ile Cumhurbaşkanı Erdoğan Türkiye’de bir araya gelecek

Fidan, “Sayın (Yunanistan Başbakanı Kiryakos) Miçotakis’le Sayın Cumhurbaşkanımızın nisan ayında bir araya gelecek. Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplanacak Türkiye’de. Bu görüşmeyi yapacağız.” ifadelerini kullandı.

Geçen hafta Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Yerapetritis ile Doha’da görüştüğünü kaydeden Fidan, bu görüşmede nisanda yapılacak toplantının hazırlığını yaptıklarını ve atılacak adımların üzerinden geçtiklerini belirtti.

Bakan Fidan, Türkiye ve Yunanistan’ın “sorunların müzakere yoluyla çözülmesi konusunda emek harcanması ve sahici irade konulması konusunda hemfikir” olduğunu belirterek, bu konuda dışişleri bakanlarına verilmiş görevler olduğunu ve bu konuda çalışmaya devam ettiklerini vurguladı.

Konuyla ilgili cumhurbaşkanlarını da düzenli aralıklarla bilgilendirdiklerini ve talimatlarını aldıklarını ifade eden Fidan, “Ama ifade ettiğim gibi Yunanistan’daki iç politik sistem biraz daha bize nazaran çok daha farklı hassasiyet arz edebiliyor.” dedi.