Paşinyan’ın Batı Ermenistan açıklamaları ve kamuoyundaki gerçekler…

Türkiye’nin saygın ve güvenilir Ankara merkezli düşünce kuruluşu Avrasya İncelemeleri Merkezi’nin (AVİM) 2025 yılına bakışıyla ilgili olarak hazırlanan kısa bir özetini. Detayı haberimizde…

UHA / İnternational News Agency 

Selenay Erva YALÇIN            Tuğçe TECİMER

(AVİM) Analist Tuğçe TECİMER ve Selenay Erva YALÇIN, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın, Aliyev’in verdiği bir mülakatta üzerinde durduğu “Batı Azerbaycan” söylemine yanıt vermek amacıyla sosyal medya hesabından bir açıklamada bulunduğunu hatırlatıyor.

Tuğçe TECİMER ve Selenay Erva YALÇIN, “Açıklamasında Batı Ermenistan ve Batı Azerbaycan konularına madde madde değinen Paşinyan, Batı Ermenistan sınırlarının; “Armavir, Talin, Maralik” , Doğu Ermenistan sınırlarının ise “İcevan, Berd, Chambarak, Vardenis, Jermuk, Goris, Kapan, Nerkin Hand, Nrnadzor” olduğunu belirterek bu sınırların ötesinde Doğu ve Batı Ermenistan mevcudiyetinin olamayacağını belirtmiştir”  diyor.[1]

Paşinyan’ın açıklamalarının son derece makul ve uluslararası hukuka uygun görünmekle beraber Batı Ermenistan ifadesinin, internet sitesi üzerinden mevcudiyetini sürdürmeye çalışan sözde “Batı Ermenistan Cumhuriyeti” mitini sorgulattığına vurgu yapan Tuğçe TECİMER ve Selenay Erva YALÇIN,  şunları aktarıyor:

“Söz konusu sözde yapı 14 Eylül 2018’deki Batı Ermenistan Ulusal Meclisi (Parlamentosu) milletvekilleri seçimleri hakkındaki kararında Batı Ermenistan’ın 27 bölgeyi kapsayacak şekilde tanımlamış ve bu bölgeleri  Bitlis, Sasun, Muş, Van, Tigranakert (Diyarbakır), Harput, Hemşin, Trabzon, Ordu, Sebastia (Sivas), Karin (Erzurum), Kars, Ardahan, Ani, Iğdır, Harput, Kilikya, Sis (Kozan), Adana, Şanlıurfa, Malatya, Hnus (Hınıs), Tunceli, Taron (Muş), Javakhq (Gürcistan’da bulunmaktadır) ve diğerleri[2] olarak belirtmiştir”.

“Görüldüğü gibi bu bölgeler günümüz Türkiye sınırları içerisinde yer almakta ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ayrılmaz parçalarıdır” diyen Analist Tuğçe TECİMER ve Selenay Erva YALÇIN, “Söz konusu yapı uluslararası hukukun temel ilkelerine tamamen aykırılık teşkil edecek şekilde başka bir ülkenin toprak bütünlüğü üzerinde açıkça hak iddiasında bulunmaktadır. Sözde yapı iddialarının temelini hiçbir zaman yürürlüğe girmemiş, tarihin çöplüğüne atılmış 1920 Sevr Anlaşması’na dayandırmakta” olduğunu belirtiyor.

Tuğçe TECİMER ve Selenay Erva YALÇIN, Sözde yapının sözde Kültür Bakanı Yulia Gyuloyan’ın 29 Ağustos 2022’de UNESCO Genel Direktörü Azoulay’a  açık mektup yazarak, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde olan bölgeler için Ermeni yaylaları ifadesini kullanarak cüretkar açıklamalarda bulunduğunu ve günümüz Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde bulunan Şanlıurfa ve Kars gibi bölgelerde bulunan ören yerlerinin Batı Ermenistan Cumhuriyetine ait olduğunu belirterek burada yasadışı kazılar yapıldığını, Anadolu’daki tarihi mirasın korunması gerektiğini dile getirdiğini ifade ediyor.[3]

Yine sözde yapının 2018 yılından itibaren farklı zamanlarda BM üyeliği de dâhil olmak üzere çeşitli nedenlerle dört kere başvurusunda bulunduğunu ilan eden bildiriler yayınladığını hatırlatan Analist Tuğçe TECİMER ve Selenay Erva YALÇIN, “ancak BM tarafından dikkate alınmamıştır.[4] Son olarak 2019’da “Batı Ermenistan Hükümeti Ermenistan-Azerbaycan sınırının tekrar çizilmesi için BM’ye başvuruda bulunduğunu ilan eden bir metin daha yayınlamıştır.[5] Bu metnin de BM, uluslararası kuruluşlar ve uluslararası kamuoyu nezdinden herhangi bir yansıması olmamıştır” diyor.

Tuğçe TECİMER ve Selenay Erva YALÇIN, “Sözde yapının sözde parlamentosundaki isimler incelendiğinde Fransa bağlantıları göze çarpmaktadır. Sözde yapının meclisinin kuruluş bildirgesinin Fransa’da deklare edildiği, kendi sitelerinde yer almaktadır.[6] Yine sözde yapının Fransa’da birçok organizasyon ve toplantılar yaptığı da bilinmekte” olduğunu aktarıyor.

(AVİM) Analist Tuğçe TECİMER ve Selenay Erva YALÇIN, şöyle devam ediyor:

“Görüldüğü üzere Fransa destekli olduğu görülen bu sözde yapı Türkiye Cumhuriyeti’nin sınırları içerisinde bulunan bölgeler üzerinde mesnetsiz toprak taleplerinde bulunmakta ve uluslararası anlaşmalara ve hukuka aykırı hareket ederek kamuoyu oluşturmaya çalışmaktadır. Bu amaçla zaman zaman çeşitli uluslararası örgütlere başvurularda bulunduklarını beyan ederek dayanaktan yoksun taleplerini meşru zemine oturtmaya çalışmaktadırlar. Hiçbir zaman geçerli olmayan Sevr Anlaşması herhangi bir uluslararası talebe hukuki dayanak oluşturamaz”.

Avrasya İncelemeleri Merkezi’nden (AVİM) Analist Tuğçe TECİMER ve Selenay Erva YALÇIN, (AVİM) için kale aldıkları “Paşinya’ın Batı Ermenistan açıklamaları ve kamuoyundaki gerçekleri” başlıklı yazının sonuç bölümünde ise Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı asılsız iddialarına ve Azerbaycan’a yönelik haksız toprak taleplerine iç hukuktaki en yüksek kanuni metin olan Anayasası’nda yer veren Ermenistan’ın, vadedilen Anayasa’yı değiştirilme sürecini mütemadiyen uzatmasının, barış sürecine dair politikalarının samimiyeti ile ilgili soru işaretleri doğurduğunu açıklıyor.

Tuğçe TECİMER ve Selenay Erva YALÇIN, “her ne kadar Paşinyan paylaşımında, Doğu ve Batı Ermenistan’ın sınırlarını meşru bir şekilde çizmiş olsa da, başarısız da olsa bir kamuoyu oluşturma girişime devam eden sözde Batı Ermenistan Cumhuriyeti söylemini, özellikle Anayasa’da böyle bir ifade bulunduğu sürece, göz ardı etmek mümkün değildir” diyor.

Tuğçe Tecimer, 2016 yılında İnönü Üniversitesi Tarih Bölümü’nden mezun oldu. 2019 yılında aynı üniversitede yüksek lisans derecesini aldı. Tecimer, İstanbul Üniversitesi Genel Türk Tarihi Anabilim Dalı’nda doktora eğitimine devam etmektedir ve  Ankara Üniversitesi Ermeni Dili ve Kültürü Bölümü’nde ikinci lisans eğitimini 2024 yılında tamamlamıştır. Tecimer’in araştırma konuları arasında Ermeni Tarihi, Türk-Ermeni İlişkileri, Ermeni Dili, Doğu Anadolu ve Güney Kafkasya bölgeleri yer almaktadır. 2023 yılından itibaren Ermeni Araştırmaları dergisinin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü olarak görevini sürdürmektedir.

Selenay Erva YALÇIN

Selenay Erva YALÇIN, 2020 yılında başladığı Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesinde dördüncü sınıf öğrencisidir. 2023 yılının Aralık ayında Avrasya İncelemeleri Merkezinin (AVİM) uygulamalı eğitim programını tamamladı. Ocak 2024’te AVİM’de misafir araştırmacı olarak çalışmaya başladı. Halihazırda AVİM’de soykırım hukuku ve Türk-Ermeni ilişkileri alanında çalışmalarına devam etmektedir.