Yetkili: Ukrayna’nın Kültürel Mirası Saldırı Altında
NEW YORK – Ukrayna Kültür Bakan Yardımcısı Cuma günü yaptığı açıklamada, ülkesinin mirasının Rusya tarafından saldırı altında olduğunu ve korunması gerektiğini söyledi.
Ukrayna Kültür ve Enformasyon Politikası Bakan Yardımcısı Kateryna Chueva, BM Güvenlik Konseyi’nin gayrı resmi bir toplantısını hatırlatarak, “Rusya Devlet Başkanı Sayın Putin, Ukrayna kültürünün ve kimliğinin bu savaşın hedefi olduğunu açıkladı.”
Ukrayna şehirlerine zarar veren ve yok eden Rus bombaları ve füzelerinin çok sayıda önemli kültürel alanı da vurduğunu söyledi.
BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), Rusya’nın 24 Şubat işgalinden bu yana 163 kültürel mekana zarar verdiğini doğruladı. Bunlar arasında dini yerler, bir düzine müze, 30 tarihi bina, 17 anıt ve yedi kütüphane bulunmaktadır. Yarısından fazlası Kharkiv ve Donetsk bölgelerinde. UNESCO, başkent Kiev’deki kültürel alanların da önemli ölçüde zarar gördüğünü söylüyor.
Chueva, rakamın çok daha yüksek olduğunu söylüyor. Konseye bakanlığının kültürel mirasa ait en az 423 nesne ve kurumda hasar ve yıkımı doğruladığını söyledi.
Kültürel mirasın yok edilmesi, potansiyel bir savaş suçudur ve Rusya’nın da imzacısı olduğu, 1954 tarihli, ihtilaf halindeki kültürel varlıkların korunmasına ilişkin Lahey Sözleşmesi’nin ihlalidir.
Chueva, kültürel mirasın yok edilmesinin sadece yapılar ve nesnelerle sınırlı olmadığını kaydetti.
“Her insan bir kültür, bilgi ve gelenek taşıyıcısıdır” dedi.
UNESCO Dünya Mirası Merkezi müdürü Lazare Eloundou Assomo, Rusya’yı kültürel miras alanlarını korumak için önlem almaya çağırdı. Paris’ten yaptığı açıklamada, ajansın korunan bölgeleri net bir şekilde işaretlemek için adımlar atmak için Kiev ile birlikte çalıştığını ve uydu görüntüleri de dahil olmak üzere hasar raporlarını doğruladığını söyledi.
“Sahadaki doğrulama, UNESCO’nun kültürel alanlara verilen zararın ölçeğini ortaya çıkarmasına ve aynı zamanda savaşın taşınabilir kültür varlıkları üzerindeki etkisini doğrulamasına ve gelecekteki iyileşmeye hazırlanmasına olanak tanıyacak” dedi.
UNESCO ayrıca kültür sektörüne teknik ve mali destek sağlıyor ve Ukrayna’nın kültürel mirasın kaçakçılığını önleme konusunda kolluk görevlilerini eğitmesine yardımcı olmayı planlıyor.
Rusya’nın toplantıdaki temsilcisi Sergey Leonidchenko, Moskova’nın miras alanlarını hedef aldığını yalanladı ve önlem almak için ordularına önceden koordinatlar verildiğini söyledi.
Kiev’i Şubat işgalinden önce bile Rus kültürünü ve dilini hedef almakla suçladı.
Leonidchenko, “Rus yazarlar, şairler, müzisyenler ve II. Kiev rejiminin insanları kim olduklarını unutmaları için “yeniden düzenlemek” istediğini söyledi.
Birkaç Ukrayna şehri, işgalin ardından Rusya ile ilişkili bazı sokak ve meydanların adını değiştirdi ve Kiev’de Rusya ile Ukrayna arasındaki dostluğu simgeleyen Sovyet döneminden kalma bir anıt yıkıldı.
ABD temsilcisi, Moskova’nın, Doğu Ukrayna’yı işgaline ve 2014’te Kırım’ın ilhakına kadar uzanan tarihi yeniden yazmak amacıyla Ukrayna mirasının bazı kısımlarını yok ettiğini söyledi.
Lisa Carty, “Bu kampanya, Rusya’nın Donbas bölgesi ve Kırım’daki eserleri kaldırmaya, mezar alanlarını yıkmaya, kiliseleri ve diğer ibadethaneleri kepenk indirmeye başladığı 2014’ten beri devam ediyor.” Dedi. “Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı tam kapsamlı işgalinden önce bile, Rusya’nın Kırım’dan yasadışı bir şekilde eserler ihraç ettiği, izinsiz arkeolojik keşifler düzenlediği, Müslüman mezarlık alanlarını yıktığı ve kültürel miras alanlarına zarar verdiği bildirildi.”
İrlanda’nın büyükelçi yardımcısı hesap verebilirliğin önemini vurguladı.
Cait Moran, “Koruma sigortalanamadığında, koşullar izin verdiğinde hesap verebilirliğin sürdürülebilmesi için bir kanıt temeli oluşturmak gerekir.” Dedi.
HABER : Margaret BESHEER
[UHA Haber Ajansı, 17 Temmuz 2022]