Ümit Özdağ: Akademiden aktif siyasete geçen Zafer Partisi lideri kimdir?

* Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme” suçlamasıyla tutuklandı.
* Ankara’da gözaltına alındıktan sonra İstanbul’a götürülen Özdağ, hakkındaki tutuklama kararının ardından Marmara (eski adıyla Silivri) Cezaevi’ne gönderildi.
* Özdağ, Türkiye siyasetinde son yıllarda en çok konuşulan figürlerden biri.
* Ülkücü çizgideki bir ailenin çocuğu olarak Japonya’da doğan, yıllarca bir yandan akademik çalışmalarını yürütürken diğer yandan Ülkücü hareket içinde yer alan Özdağ, 2003’te aktif siyasete girdi.
UHA / İnternational News Agency
Özdağ’ın yaşamı ve siyasetteki yolculuğuyla ilgili merak edilenleri inceledik.
27 Mayıs’ı takiben Tokyo’da doğdu
Ümit Özdağ’ın hayatında en dikkat çeken detaylardan birisi, Japonya’nın başkenti Tokyo’da doğmuş olması.
3 Mart 1961 tarihinde dünyaya gelen Özdağ’ın annesi, Milliyetçi Hareket Partisi’nin (MHP) ilk kadın kolları başkanı Gönül Özdağ.
Babası ise 27 Mayıs 1960 darbesinin önde gelen isimlerinden, askeri müdahale sonrası kurulan Millî Birlik Komitesi’nin (MBK) üyesi kurmay yüzbaşı Muzaffer Özdağ.
Baba Özdağ, komite içinde Alparslan Türkeş ile birlikte hareket ediyordu.
Komitede yaşanan görüş ayrılıkları sonucu Türkeş, Hindistan’da görevlendirilirken baba Özdağ da bir nevi sürgün olarak, askeri müşavir göreviyle Japonya’ya gönderildi.
Ümit Özdağ bu yüzden, ülkenin başkenti Tokyo’da doğdu.
Aile iki yıl sonra Türkiye’ye döndü.
Özdağ; ilkokul, ortaokul ve liseyi TED Ankara Koleji’nde okudu.
Akademik çalışmalar ve araştırmalar
Özdağ, lisans eğitimini Almanya’nın Münih kentindeki Ludwig Maximilian Üniversitesi’nde tamamladı.
Yüksek lisansını Gazi Üniversitesi’nde, “Türkiye’de planlı kalkınma ve Devlet Planlama Teşkilatı” hakkında hazırladı.
Aynı üniversitede akademisyen olarak çalıştı ve “Atatürk ve İnönü Döneminde Ordu-Siyaset İlişkileri” konulu çalışmasıyla doktorasını tamamladı.
Prof. Dr. Özdağ, yıllar içinde birçok akademik çalışma ve araştırma içinde yer aldı.
Güvenlik, istihbarat, düşük yoğunluklu çatışmalar, etnik sorunlar, Avrupa Birliği, Avrasya ve Ortadoğu çalışma alanları arasında yer aldı.
Kaynak,INSTAGRAM/ Ümit Özdağ’ın kitaplarından bazıları
1994 ve 2004 yılları arasında, “Avrasya Dosyası” adlı üç aylık uluslararası ilişkiler ve stratejik araştırmalar dergisini çıkardı.
1999’da Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi’ni (ASAM), 2003’te Diyanet İşleri Başkanlığı için dini ilişki ve sorunları stratejik açıdan inceleyen Diyanet Araştırmaları Merkezi’ni (DİYAM), 2005’te ise 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü’nü kurdu.
Özdağ, sadece Gazi Üniversitesi’nde değil; Harp Okulu, Polis Akademisi, Polis İstihbarat Dairesi, Milli Güvenlik Akademisi, Milli Güvenlik Akademisi Kamu Diplomasisi Kursları, Adalet Yüksek Okulu ve İçişleri Bakanlığında dersler ve konferanslar verdi.
Partinin sitesindeki biyografisinde Özdağ’ın, Washington, Moskova, Tokyo, Yeni Delhi, Kahire, İskenderiye, Brüksel, Tahran, Bişkek, Alma Ata, Londra, Münih ve Tel Aviv’deki farklı üniversite ve araştırma merkezlerinde konferanslar verdiği de belirtiliyor.
Özdağ yıllar içinde 28 kitap yazdı.
Aktif siyasete giriş ve akademiye dönüş
Kendi anlatımıyla Özdağ siyasete lise çağında başladı.
Hatta, ülkücü faaliyetlerden dolayı, Ankara Koleji’nden 1977/78 öğrenim yılının son günü tasdikname ile okuldan uzaklaştırıldığını ve bu yüzden lise diplomasını Aktepe Lisesi’nden aldığını savunuyor.
1992-1994 yılları arasında Ülkü Ocakları’nda “Alparslan Türkeş’in talimatı ile özel eğitim grubuna” ders verdi Özdağ.
Aktif siyasete ise 2003 yılında, MHP Genel Başkanlığı için aday olduğunu açıklayarak başladı.
Ancak 2006’daki kongreden iki gün önce MHP yönetimi tarafından partiden ihraç edildi ve kongrede aday olamadı.
Ardından bir süreliğine akademik hayatına ve siyasi yorumculuğa geri döndü.
Yeniden siyaset
2011 yılında ise MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli tarafından yeniden partiye davet edildi.
Aynı yıl seçimlerde İstanbul’dan MHP 2. bölge dördüncü sıra adayı gösterildi ancak seçilemedi.
7 Haziran ve 1 Kasım 2015’teki genel seçimlerde ise MHP’den Gaziantep milletvekili seçildi.
9 Nisan 2016’da bir kez daha MHP Genel Başkanlığı’na aday olduğunu açıkladı ancak MHP Genel Merkezi ile muhaliflerin mahkemelik olduğu kongre süreci sonrası Yüksek Seçim Kurulu, kongreyi iptal etti.
Özdağ, 20 Ekim 2016’da partiden ihraç edildi.
Kaynak,Getty Images,2016 yılında, MHP’deki liderlik yarışında yer alan Ümit Özdağ, Meral Akşener ve Sinan Oğan.
Referandum süreci ve İYİ Parti’ye
geçiş
Özdağ, MHP’den ihraç edilen diğer genel başkan yardımcıları ile 16 Nisan 2017’de yapılan anayasa değişikliği referandumu öncesi “Türk Milliyetçileri Hayır Diyor” platformunu kurdu ve bir kampanya yürüttü.
Ardından 25 Ekim 2017 tarihinde kurulan İYİ Parti’ye katıldı ve partinin Kurucular Kurulu’nda yer aldı.
Strateji, iletişim, propaganda ve tanıtımdan sorumlu genel başkan yardımcısı oldu.
2018 genel seçimlerinde bu partiden İstanbul milletvekili seçildi.
2019 yerel seçimleri sonrası, kendi ifadesiyle “İYİ Parti’nin siyasal çizgisinin kuruluş noktasından ayrılması üzerine” Başkanlık Divanı’ndan ayrıldı.
İlerleyen süreçte partiden istifa etti.
Ayyıldız Hareketi ve Zafer Partisi
Özdağ, İYİ Parti’den istifa etmesinden hemen sonra Ayyıldız Hareketi adlı oluşumu kurdu ve yeni siyasi parti çalışmalarına başladı.
26 Ağustos 2021’de kuruluş dilekçesini İçişleri Bakanlığı’na vererek 194 Kurucular Kurulu üyesi ile birlikte resmen Zafer Partisi’ni kurdu.
Zafer Partisi, kuruluşundan itibaren Türkiye’de “sığınmacıların geri gönderilmesini” en öncelikli gündem olarak ele aldı ve bununla öne çıktı.
Partinin özellikle gençler arasında yarattığı etki, uzmanlar tarafından dikkat çekici bulundu.
Bazı siyaset bilimciler Zafer Partisi’ni, Batı’da son yıllarda yükselen, göçmen karşıtı aşırı sağ partilere benzetti.
Parti bazı kesimler tarafından ırkçılık yapmakla suçlandı.
Kaynak,Getty Images,Ümit Özdağ, “Zafer Turizm” adı altında, sığınmacıları Türkiye’den gönderme hedefiyle kampanya yaptı.
Soylu ile polemik ve Hatay’da ‘mayın eylemi’
Özdağ’ın bir siyasi figür olarak öne çıkmasında, göçmenlerle ilgili çıkışlarının yanında eski içişleri bakanı İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile girdiği polemik de etkili oldu.
Özdağ ile Soylu arasındaki gerilim, Soylu’nun 2022 Mayıs başında bir TV programında Özdağ hakkında söylediği, “Soros çocuğudur ve operasyon çocuğudur. İstihbarat elemanı olduğu apaçık bellidir” sözleriyle başladı.
Özdağ bunun üzerine Ankara’da, İçişleri Bakanlığı önüne doğru bir yürüyüş düzenledi.
Burada polis tarafından engellendi.
Bunun üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) önünde basın açıklaması yapan Özdağ, Soylu’ya hitaben, “Sen Türkiye Cumhuriyeti’nin en büyük kriminalisin” dedi.
Kaynak,Getty Images,Özdağ, İçişleri Bakanı Soylu ile polemiğinin ardından bakanlığın yolunu tuttu ve polisle karşı karşıya geldi.
Özdağ’ın 2022’deki “mayın eylemi” de gündemde çok tartışıldı.
27 Haziran 2022’de bir dizi toplantıya katılmak için Suriye sınırındaki Hatay’ın Reyhanlı ilçesine hareket etti.
Adana’daki konuşmasında, “Reyhanlı’da, Türkiye-Suriye sınırına, iktidara geldiğimizde tamamlamak üzere ilk mayını yerleştireceğiz” diyen Özdağ’ın konvoyu, Hatay’ın girişinde durduruldu.
Valiliğin bir hafta süreyle tüm etkinlikleri iptal etmesi nedeniyle Özdağ ile beraberindekilerin kente girişine izin verilmeyeceği bildirildi.
Kaynak,Getty Images,Ümit Özdağ ve Kemal Kılıçdaroğlu’nun 28 Mayıs 2023 seçimleri öncesindeki ortak basın toplantısı.
Dönemin İçişleri Bakanlığı sözcüsü İbrahim Çataklı, Twitter’dan yaptığı açıklamada, Ümit Özdağ için “Tek güç kaynağı yabancı düşmanlığı” dedi.
2023’te ise Özdağ’ın, sığınmacıları geri gönderme vaadini içeren Zafer Turizm başlıklı bir kampanya yürütmesi kamuoyunda dikkat çekti.
2023 seçimlerinde kilit rol ve ‘protokol metni krizi’
Zafer Partisi, 14 Mayıs 2023’te düzenlenen milletvekili genel seçimine kendi adı ve logosuyla girerken, cumhurbaşkanlığı seçimi içinse ATA ittifakı çatısı altında Sinan Oğan’ı aday gösterdi.
Parti, yüzde 2,23’lük oy elde ederken Oğan yüzde 5,17 oy aldı.
Seçim sonuçları kamuoyunda, “Türkiye’de milliyetçilik yükseliyor mu?” sorusunu gündeme taşıdı.
Kaynak,Getty Images,Özdağ, 31 Mart 2024 seçimlerinde oy kullanmaya giderken
İlk turdan sonra ATA İttifakı dağıldı ve Sinan Oğan, seçimin ikinci turunda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı destekleyeceğini açıkladı.
Oğan ile yolları ayrılan Özdağ ise 28 Mayıs’taki ikinci turda Kılıçdaroğlu’nu destekleme kararı aldı.
İlerleyen dönemde Kılıçdaroğlu ve Özdağ arasında özel bir protokol hazırlandığı ortaya çıktı.
Protokolün ortaya çıkması, metnin içeriğiyle ilgili iki lider arasında tartışmalara ve suçlamalara neden oldu.
Tutuklanma süreci
Özdağ, 19 Ocak’ta düzenlenen partisinin il başkanları istişare toplantısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında sarf ettiği sözlere ilişkin olarak İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma kapsamında 21 Ocak’ta Ankara’da gözaltına alındı.
İstanbul’a götürülen Özdağ hakkındaki soruşturma, “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçlamasıyla genişletildi.
Sulh Ceza Hakimliği’ne sevk edilen Özdağ, buradaki ifadesinde Suriyelilere düşmanlıklarının olmadığını, ülkelerine geri gönderilmelerini istediklerini belirtti.
Özdağ, geçen yıl Kayseri’de yaşanan şiddet olaylarıyla ilgilerinin de olmadığını savundu ve üzerine atılı suçlamaları reddetti.
Bundan sonra ne yapacak?
Tutuklama haberinin ardından Özdağ’ın el yazısıyla gönderdiği mesajını avukatı ve Zafer Partisi Genel Başkan Yardımcısı Sevdagül Tunçer kameralar önünde okudu.
Özdağ mesajında, “Atatürk’ün askeriyim. Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyet’i sonuna kadar koruyacağım. Mücadeleye hapishane de devam edeceğim. Tek endişem Kaşif Kozinoğlu gibi bir suikaste uğramaktır. Türk milletinden ricam Zafer Partisi’ne sahip çıkmasıdır” dedi.
Özdağ’ın açıklamasında bahsettiği eski Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) çalışanı Kozinoğlu, 2011’de ODA TV davası kapsamında tutuklanmış, henüz mahkemeye çıkmadan, aynı yıl cezaevinde kalp krizi sonucu yaşamını yitirmişti.