Türkiye’nin Afrika’da Barış İnşası ve Çatışmaların Çözümüne Yönelik Politikaları
ANKARA-UHA HABER / Yaşar Üniversitesi Uluslararası Hukuk Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde araştırma görevlisi Eylem Eyyice Tepeciklioğlu, Türkiye’nin Afrika politikası özellikle insani yardım, ticari ilişkiler, Afrikalı öğrencilere sağlanan burs olanakları, Türk Hava Yolları’nın uçuşları ve dini diplomasi faaliyetleri gibi yumuşak güç unsurlarına dayandığını açıkladı.
(SETA) Araştırmacı ve Insight Turkey dergisi editörü Gloria Shkurti Özdemir’e değerlendirmede bulunan Eylem Eyyice Tepeciklioğlu, ancak askeri iş birliği faaliyetleri ve barışı koruma alanındaki girişimler de son zamanlarda Ankara’nın Afrika ülkeleriyle ilişkilerinde önemli yer tutmaya başladığına dikkat çekti.
Bu anlamda Türkiye’nin Afrika politikasında en öne çıkan ülkenin ise Somali olduğunu ifade eden Eylem Eyyice Tepeciklioğlu, “Başka bir deyişle Türkiye’nin Afrika’da barış inşası ve çatışmaların çözümü konusundaki isteği ve kararlılığı Somali politikasında bariz bir şekilde kendisini göstermektedir” dedi.
Eylem Eyyice Tepeciklioğlu, Türkiye’nin Afrika ülkeleriyle askeri iş birliği konusu gündeme taşındığında akla ilk olarak Somali’deki varlığının gelmesinin temel nedeninin Türkiye’nin yurt dışındaki en büyük askeri eğitim tesisinin 2017’de Somali’nin başkenti Mogadişu’da açılması olduğunun söylenebileceğinin altını çizdi.
Öte yandan Türkiye’nin Somali ile Somaliland arasında ara buluculuk girişimlerinde de bulunduğunu,hatta iki ülke cumhurbaşkanları arasındaki ilk geniş kapsamlı görüşmenin Nisan 2013’te Ankara’da gerçekleştirildiğin hatırlatan Eylem Eyyice Tepeciklioğlu, “Ancak bu alandaki girişimler çok daha eskiye dayanmakta ve pek çok Afrika ülkesiyle askeri/savunma sanayii iş birliği antlaşmaları bulunmaktadır. Örneğin Gambiya hükümetinin talebi üzerine iki ülke arasında 1990’ların başından itibaren imzalanan farklı askeri eğitim ve teknik iş birliği anlaşmaları çerçevesinde Türk uzmanlar Gambiya ordusu, polisi ve jandarmasına eğitimler vermektedir” şeklinde dile getirdi.
“Türkiye, Afrika ülkelerinde konuşlanan Birleşmiş Milletler (BM) barışı koruma misyonlarına da –mütevazı düzeyde de olsa– katkı sağlamaktadır” diyen Eylem Eyyice Tepeciklioğlu, Afrika’da askeri personel ile katkıda bulunulan ilk BM misyonunun ise yine Somali’de gerçekleşen UNOSOM II olduğunu, misyona mekanize bir bölükle katılan Türk Silahlı Kuvvetleri’nin bir dönem bu barış gücünün komutanlığını da yaptığına dikkat çekti.
Eylem Eyyice Tepeciklioğlu, Aden Körfezi ve Somali açıkları ile Hint Okyanusu’nda deniz haydutluğu ile mücadele kapsamında 2009’da kurulan çok uluslu Birleşik Görev Kuvveti’ne (CTF-151) de katkı sağlayan Türkiye’nin bu gücün komutanlığını altı kez üstlendiğine de değinerek, şunları söyledi:
“Görüldüğü üzere Türkiye’nin Afrika Kıtası’nda barış ve güvenliğin sağlanması konusundaki katkıları oldukça kapsamlıdır. Ancak bu alandaki faaliyetlerin daha iyi tanıtılması ve bu yapılırken de Afrika ülkelerinin iç işlerine karışmama prensibine vurgu yapılması faydalı olacaktır”.
***
Ul.Huk.UA.Mrk.Uzmanı (PhD) Elem Eyrice Tepeciklioğ
Araştırma Uygulama Merkezleri / Ulus. Hukuk Uygulama ve Araş.Mrk.
Kısa Özgeçmiş
Doçentlik ünvanını 2019 yılında alan Dr. Elem Eyrice Tepeciklioğlu, Yaşar Üniversitesi, Uluslararası Hukuk Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde araştırma görevlisidir. Doktorasını “Federalism and Conflict Management: The Cases of Nigeria and South Africa” (Federalizm ve Çatışma Yönetimi: Nijerya ve Güney Afrika Örnekleri) başlıklı tezi ile tamamlamış, hemen ardından doktora sonrası çalışmalarını TÜBİTAK bursiyeri olarak Cape Town Üniversitesi, Afrika Araştırmaları Merkezi’nde (Güney Afrika) gerçekleştirmiştir. İlgi alanları arasında Afrika siyaseti, Türkiye-Afrika ilişkileri, yükselen güçler ve Afrika, Uluslararası İlişkiler eğitimi, Uluslararası İlişkiler müfredatı, postkolonyal kuram ve Uluslararası İlişkiler kuramları gelmektedir. Aynı konular üzerinde makaleleri, kitap bölümleri ve konferans bildirileri bulunmaktadır.
[UHA Haber Ajansı, 02 Ocak 2022]