Su Politikaları Derneği Başkanı Yıldız: ”Su yoksa yönetilecek birşey kalmaz!”
Su Politikaları Derneği Başkanı ve eski DSİ yöneticisi Dursun Yıldız, yağmur ve kar yağışının yetersizliğinin alarm verdiğini ve susuzluk tehdidinin de büyüdüğünü açıkladı.
İndependent Türkçe’den Gazeteci Lale Elmacıoğlu’na konuşan Dursun Yıldız, ”Su yoksa yönetilecek birşey kalmaz!” dedi.
“Su savaş sebebi haline gelebilir”
Dursun Yıldız’a göre ise dünyadaki su, gıda ve çevre güvenliği tehdit altında olduğundan, suyun savaş sebebi haline gelme riski bulunuyor.
İnsanoğlunun neden olduğu küresel iklim değişikliği sonucunda, sıcaklıklar artış gösterirken, yağışların azaldığına dikkat çeken Su Politikaları Derneği Başkanı Yıldız, kuraklık riskinin de giderek katlandığını, ayrıca uzmanlar, su ve gıdaya erişimin güçleşmesinin, ekolojik dengenin bozulması ve savaş gibi risklere yol açtığının altını çiziyor.
Başkanı Yıldız, öncelikle Türkiye’ye dair verilerin olumsuzluğuna dikkati çekerek, kış kuraklığı ele alındığında geçen sene yağışların yüzde 15-20 daha yüksek olduğunu hatırlattı.
Önümüzdeki dönemin yağış beklentilerinde (uzun yıllar normal yağış ortalamasına göre) yüzde 60’lık düşüş yaşanabileceğini belirten Dursun Yıldız, mevcut meteorolojik ve hidrolojik kuraklığın tarımsal kuraklığa dönüşebileceği uyarısı yaptı.
Türkiye’nin özellikle son üç yıldır sonbahar aylarında normalin çok altında yağış aldığını ve Türkiye’nin belirli bölgelerinin dönemsel kuraklık yaşadığını belirten Yıldız, bu durumun bazı ürünlerin rekoltesine dahî etkili olduğunu ve mevcut koşullar sürdüğü takdirde bunun daha geniş bir periyodda etkili olabileceğini de sözlerine ekledi.
“Su, arıtılsa bile içme suyu kalitesini kaybedebilir”
Barajların durumuna da dikkati çeken Su Politikaları Derneği Başkanı ve eski DSİ yöneticisi Dursun Yıldız, su hacmi yüzde 5-10’a kadar düşerse, çekilen suyun kalitesinin bozulabileceğini ve arıtılsa bile içme suyu kalitesinin kaybedebileceğini söyledi.
[Dursun Yıldız / Fotoğraf: Su Politikaları Derneği]
“Türkiye 10 yıldır su yasası bekliyor”
Geçen senenin verileriyle kıyaslandığında, Ocak ayının mevsim olarak kurak geçmesi ve diğer ayların da böyle olma riskinin tabloyu vahimleştirdiğini aktaran Yıldız, Türkiye’nin su kaynakları yönetiminde ulusal planlarının hazır olduğunu, ancak uygulamada bulunulmadığı eleştirisini yaptı.
Başkan Yıldız, 10 yıldır su yasasının beklediğini de savunarak, ‘Türkiye’nin su yönetimi gemisinin, çarpacağı buzdağını gördüğü’ yorumunu yaptı.
[İklim, insan etkisiyle değişiyor.]
“Su yoksa, yönetilecek hiçbir şey yoktur”
Ülkedeki su yönetimi paradigmasının kurumsal altyapısıyla birlikte teknolojik ve idari olarak yenilenmesi gerektiğini ileri süren Su Politikaları Derneği Başkanı Yıldız, “Türkiye’de problemin çözümü, kriz oluştuktan sonra harekete geçmek şeklinde oluyor. Ancak su yoksa, yönetilecek bir şey de yoktur. Geç kaldığımız anda problem bizi teslim almıştır. Mart ve nisan aylarında bahar yağışlarının en az iki katına çıkması, ani ve şiddetli değil, uzun dönemli ve daha az şiddetli yağış görülmesi ve kar yağışları şart. Su yönetimi en riskli duruma karşı tedbirlerini almalı. Su yoksa, yönetilecek hiçbir şey yoktur. Bu da bizi teslim alır” değerlendirmesinde bulundu.
“Sıklaşan kurak periyodlar, iklim değişikliği etkisinin şiddetleneceğini ortaya koyuyor”
Sıklaşan kurak periyodların iklim değişikliğinin şiddetleneceğine işaret ettiğini savunan Dursun Yıldız’a göre harekete geçilmezse gelecekte iç karışıklıklar da ülkeler arasında su kaynaklı gerginlikler de uzak değil.
Yıldız, “Gelecek daha kurak geçebilir. Bu da su kıtlığı ve gıdaya ulaşamama riskini artırır. Üretim düşer, kişi başına düşen gelir azalır ve ülke fakirleşir. Sosyal sorunların artması, içeride karışıklığa neden olur. Ayrıca ülkeler arasında gerginliğin artıp savaşların yaşanmasıyla da sonuçlanabilir. Su savaş sebebi haline gelebilir” ifadelerini kullandı.
Gazeteci* Lale ELMACIOĞLU
[UHA Haber Ajansı, 26 Ocak 2023]