Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı Dursun Yıldız: Kuraklık kapıyı kırıyor

Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı Dursun Yıldız, son 6 yıldır Ekim ayı yağışlarının normalin altında gerçekleştiğini belirterek, böylece bölgesel kuraklık tehlikesinin de giderek yerleştiğine dikkat çekti. 

Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı Dursun Yıldız, Türkiye genelinde Ekim ayı yağışının geçen yılın Ekim ayı yağışının altında gerçekleştiğinin altını çizdi.

“Ekim ayı yağışı 26.8 mm, ekim ayı normali (1991-2020) 49.4 mm, 2023 yılı Ekim ayı yağışı 36.6 mm” olduğunu dile getiren (SPD) Başkanı Dursun Yıldız, şunları söyledi:

“Yağışlarda normaline göre yüzde 46, geçen yıl ekim ayı yağışına göre yüzde 27 azalma meydana geldi. Türkiye genelinde ekim ayı yağışları son 6 yıldır normalinin altında gerçekleşmektedir. Ekim ayında yağışlar; Marmara, Ege, Akdeniz, İç Anadolu bölgelerinin tamamında ve Doğu Anadolu Bölgesi’nin batı ve güney kesimlerinde normallerine göre yüzde 60’ın üzerinde azalma, Karadeniz kıyı kesimi, Kars, Ağrı ve Iğdır çevrelerinde ise yer yer yüzde 80’e varan artış göstermiştir. 

Ege Bölgesinde kuraklık tehlikesi yerleşiyor. 

Bölge olarak Karadeniz Bölgesi hariç diğer tüm bölgeler normalin altında yağış aldı; normaline göre en fazla azalma yüzde 95 ile azalma ile Ege Bölgesinde gerçekleşti. Ekim ayı yağışları Ege Bölgesi’nde son 40, Marmara Bölgesi’nde ise son 23 yılın en düşük seviyesine inmiş durumda. Ege bölgesinde daha önceki yıllarda yaşanan ve tekrar eden bölgesel meteorolojik kuraklıklar dikkate alındığında bu bölgemizde kuraklık riskinin krize dönüşmeden yönetilmesi aciliyet taşımaktadır. 

 Türkiye genelinde ekim ayında ortalama 4.5 gün yağış görülmüştür (1991-2020 normali 7.9 gün). Yağışlı gün sayıları Karadeniz Bölgesi’nin kıyı kesimlerinde yer yer 15-20 gün aralığında gerçekleşmiş, İzmir’in güneyi, Antalya’nın kuzeyi, Aydın, Manisa, Burdur, Mersin, Niğde, Gaziantep, Kilis, Adıyaman, Şanlıurfa çevrelerinde hiç yağış kaydedilmemiştir”. 

Son 3 ve 9 aylık meteorolojik kuraklık haritaları  endişe verici  

Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı Dursun Yıldız, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün son 3 aylık ve son 9 aylık meteorolojik kuraklık haritalarına bakıldığında Ekim ayı yağışlarının az olduğu bölgelerde son 9 aydır çok şiddetli ve olağanüstü meteorolojik kuraklıkların  yaşandığının görüldüğüne vurgu yaptı.  

Bu durumun Ekim ve Kasım aylarındaki  meteorolojik kuraklıkla birlikte düşünüldüğünde birçok yörenin son 11 aydır bölgesel meteorolojik kuraklık etkisi altında olduğunun ortaya çıktığını da hatırlatan (SPD) Başkanı Dursun Yıldız, “Derneğimizin son 6 yıldır bölgesel kuraklık yaşanan yörelerle ilgili yaptığı çalışmada MGM’nin 9 aylık kuraklık haritasında aşırı kurak görülen birçok bölgede kuraklığın yerleşmeye başladığı ortaya çıkmıştır” dedi.  

Yıldız, kuraklığın son derece sinsi bir doğal afet olduğuna dikkat çekerek, “yaygın bir felakete dönüşmemesi için kuraklık öncesi önlemler büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle  ,suyun havza ölçeğinde entegre yönetimi için etkin bir kurumsal yapının hızla oluşturulması ve bu bölgelerden başlayarak kuraklık eylem planlarının katılımcı bir anlayışla uygulamaya konması aciliyet taşımaktadır” şeklinde konuştu.  

Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı Dursun Yıldız

Ekim Ayı Yağışları Neden Önemli ?  

Ekim ayı yağışları konusuna da değinen Dursun Yıldız, Türkiye gibi Akdeniz ikliminin etkili olduğu bölgelerde yağmura bağlı tarımsal üretim açısından oldukça kritik olduğunu belirterek, özellikle bu ayda düşen yağışların, sonbaharda ekimi yapılan tahılların, yem bitkilerin ve baklagiller gibi ürünlerin filizlenmesi ve köklenmesi için gerekli olan nemi sağladığını ifade etti.

Yıldız, bu dönemdeki yeterli yağışların, tarımsal üretim sürecinde özellikle kış dönemini verimli geçirecek bir toprak yapısının oluşmasına da yardımcı olacağını açıkladı.

Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı Dursun Yıldız, Ekim ayı yağışlarının tarıma sağladığı bazı temel yararlar da şöyle sıraladı; 

1. Toprak Nem Dengesinin Sağlanması: Ekim ayında düşen yağışlar, yaz boyunca kuruyan toprakların nemini artırarak ekim işlemlerine uygun hale getirir. Böylece toprağın su tutma kapasitesi artar ve tohumlar daha kolay filizlenir. 

1. Tohum Çimlenmesi ve Filizlenme: Tohumların sağlıklı bir şekilde çimlenmesi için nem gereklidir. Ekim yağışları bu süreci destekler, tohumların hızla kök salmasını ve filizlenmesini sağlar. 

1. Erozyon ve Toprak Kaybının Azaltılması: Hafif ve düzenli yağışlar, toprak erozyonunu önleyici bir etki gösterir. Aşırı olmayan, dengeli yağışlar sayesinde toprak yapısı korunur, üst tabakanın kaybı önlenir. 

1. Kışlık Bitkiler İçin Kök Gelişimi: Bu dönemde kök gelişiminin iyi olması, bitkilerin kış soğuklarına dayanıklılığını artırır. Kış boyunca bitkilerin kökleri, daha derine inerek su ve besin maddelerine daha iyi ulaşabilir. 

Kuraklık sürerse verim ve kalite düşer  

Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı Dursun Yıldız, Ekim ayında yetersiz yağış olması durumunda ise tarımsal verimin düştüğünü, tohumların çimlenme süresinin uzadığını ve ekim işlemlerinin sekteye uğradığını ve bu nedenle Ekim ayı yağışlarının, özellikle kuru tarım yapılan alanlarda son derece hayati bir öneme sahip olduğuna dikkat çekti. 

“Kuraklığın sürmesi durumunda özellikle kuru tarım yapılan alanlarda yetiştirilen tarımsal ürünlerde verim düşer ve kalite sorunları ortaya çıkar” diyen Dursun Yıldız, konuşmasını şöyle sonlandırdı:  

“Alt havza ve havza ölçeğinde alınması gereken önlemler için yasal ve kurumsal eksikliklerin hızla tamamlanması gerekiyor. İklim değişikliği ile artan baskılar, Su Yönetiminde Koruma, Kullanma ve Kapasite Geliştirmeden oluşan 3K prensibinin hızla yaygınlık kazanmasını zorunlu kılıyor”.