Paris’ten VOA Temsilcisi Gazeteci* Arzu ÇAKIR’ın haberine göre, Başkan Trump ve Zelenski’yi Elysee Sarayı’nda ağırlayan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, iki liderle ayrı ayrı görüşmesi bekleniyordu.
Elysee Sarayı tarafından paylaşılan programda, Başkan Donald Trump’ın yerel saatle 16.00’da ardından Ukrayna lideri Zelenski’nin ise 17.00’de geleceği öngörülüyordu.
Ancak, Başkan Trump’ın Elysee’ye 40 dakika gecikmeli gelmesi, Elysee’de 3’lü bir görüşme olacağı ihtimalini güçlendirdi. Trump ve Zelenski Elysee’de, Macron’un ev sahipliğinde buluşunca, Ukrayna’daki savaş, Notre Dame Katedrali’nin açılışının önüne geçti.
Ancak, Başkan Trump’ın Elysee’ye 40 dakika gecikmeli gelmesi, Elysee’de 3’lü bir görüşme olacağı ihtimalini güçlendirdi. Trump ve Zelenski Elysee’de, Macron’un ev sahipliğinde buluşunca, Ukrayna’daki savaş, Notre Dame Katedrali’nin açılışının önüne geçti.
Seçimden sonra yüz yüze ilk Trump-Zelenski görüşmesi
Macron, Donald Trump’ı arabasına kadar gelerek karşılarken, 20 dakika sonra gelen Zelenski’yi, Elysee protokol müdürü karşıladı. Böylece, üç lider Elysee Sarayı’nda, Altın Salon’da biraraya geldi.
Görüşme, Ukrayna lideri ile “Ukrayna’da 24 saat içinde ateşkesi sağlarım” diyen Trump’ın Beyaz Saray’a yeniden seçilmesinden bu yana yaptığı ilk görüşme oldu. İki lider en son, 6 Kasım’da, yirmi dakikalık bir telefon görüşmesi gerçekleştirmişti.
Ukraynalı kaynaklara göre Trump ile görüşme talebi, yeni Başkan’ın Ukrayna’ya desteğinin sürüp sürmeyeceğini merakla bekleyen Zelenski’den geldi. Üçlü zirve, yarım saatten biraz fazla sürdü, Macron eşliğinde birlikte Elysee’nin girişinde beliren Trump ve Zelenski, Elysee’yi aynı anda terk etti.
Macron’un iki lideri uğurlarken gülümsemesi, Trump’ın aracına binmeden Zelenski’nin elini sıkması, Trump bindikten sonra da Macron ve Zelenski’nin gülümseyerek el sıkışmaları, Fransız medyası tarafından “görüşmenin olumlu geçtiğine dair işaret” olarak yorumlandı.
Zelenski: “İyi ve verimli bir görüşme oldu”
Liderler, 50’ye yakın devlet ve hükümet başkanı ile uluslararası konukların davet edildiği, Notre-Dame Katedrali’nin içinde düzenlenen törende yeniden yan yana geldiler. Zelenski’nin katedral girişinde Macron ile yeniden uzun uzun sarılması ve gülümsemesi, kendisini karşılayan Macron çifti ile uzun sohbet etmesi de dikkat çekti. Zelenski, Notre Dame girişinde, görüşmeye ilişkin sorulara “İyi ve verimli bir görüşme oldu” demekle yetindi. Ukrayna lideri katedrale girişte de salondakiler tarafından alkışlandı.
Fransız medyası, katedrale gelişinde ön sıradakileri tek tek selamlayan Trump’ın sarı renkli kravatını “Ukrayna’ya destek mi vermek istiyor?” diye yorumladı. Emmanuel Macron ve Donald Trump tören sırasında yan yana oturdu. Törende Başkan Joe Biden’ı, eşi Jill Biden temsil etti.
Yeniden açılış törenine Trump’ın yanı sıra, yaklaşık 40 devlet ve hükümet başkanı katıldı. Liderler daha sonra Notre Dame Kilisesi’nin açılış törenine katılmak üzere, katedrale hareket etti. Açılışa İtalya Başbakanı Giorgio Meloni, Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, AB liderleri, kraliyet temsilcileri ile çok sayıda Afrikalı lider katıldı. Davetliler arasında, dini temsilciler, katedralin inşası için bağışta bulunan kişiler, Fransız siyasetçileri ve sanatçılar da yer aldı.
Trump ve ateşkes planı
Ukrayna’yı desteklemek için verilen yüksek maliyetli Amerikan yardımını defalarca eleştiren Donald Trump, seçim kampanyası boyunca, Kiev ile Moskova arasındaki savaşı nasıl olacağını belirtmeden “bir günde” çözeceğini taahhüt etmişti.
Emmanuel Macron, cumhurbaşkanının Moskova ile mümkün olan en iyi koşullarda müzakere yapmasına olanak sağlamak için şu anda Rusya karşısında zayıf bir konumda olan Ukrayna’ya verdiği desteği sürdürmesi gerektiğinde ısrar ediyor.
Sahada avantajını koruyan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna ile her türlü müzakereyi şimdilik reddediyor. Ancak 20 Ocak’ta Trump’ın iktidara gelmesiyle ateşkes planının hızlanması bekleniyor.
Macron, İngiltere ile birlikte, bazı Avrupalı ülkelerin de katılımıyla, “Ukrayna’ya asker göndermek de dahil, hiçbir ihtimali dışlamadıklarını” belirtiyor.
Gazeteci* Arzu ÇAKIR, VOA