* Gazeteci Tuğçe İÇÖZÜ, Teknolojide gündemin öne çıkan haberlerini hazırladı.
* İyi okumalar!
UHA / İnternational News Agency
Gazeteci* Tuğçe İÇÖZÜ
*** KWORKS’ün 2024’te öne çıkanları.
KWORKS, 2024 yılında 9 KWORKS girişiminin 3 milyon doların üzerinde yatırım aldığını açıkladı.
Koç Üniversitesi Girişimcilik Merkezi KWORKS, 2024 yılında öne çıkan verilerini paylaştı. Kurum, 2024 yılında Hızlandırma Programları, KWORKS BiGG ve Koç Holding Kurum İçi Girişim Hızlandırma Programı olmak üzere 3 ana başlıkta toplam 5 program yürüttüğünü açıkladı.
Kurumun paylaştığı bilgilere göre KWORKS’24 Hızlandırma Programları’na toplam 20 girişim seçildi. Söz konusu girişimlerden 13’ü Kasım ayında gerçekleşen Demo Day etkinliğinde sunum yaptı. Bu noktada Demo Day’de sahneye çıkan 13 girişimin 8’inin gelir yaratan girişimler olduğunu belirtelim. Bu gelir yaratan girişimlerden 2’si program dönemi içinde ilk faturalarını keserken 6’sı ise cirolarını artırdı. Paylaşılan bilgilere göre 11 girişim program dönemi içinde en az bir kurumsal şirket ile pilot çalışma, ortak iş geliştirme ve ortak ürün geliştirmeye yönelik iş birliği yaptı.
9 KWORKS girişimine 3 milyon doların üzerinde yatırım
KWORKS, 2024 yılında 9 KWORKS girişiminin 3 milyon doların üzerinde yatırım aldığını açıkladı. Kurumun paylaştığına göre; 2024 yılında aktif ve mezun dokuz KWORKS girişimi birer yatırım turu kapattı. Bu bağlamda alınan toplam yatırım tutarı ise 3 milyon doların üzerinde oldu.
KWORKS, 2024 programlarında 250’den fazla mentor tarafından 150 saatin üzerinde mentorluk verildiğini açıkladı. Bu bağlamda 20’nin üzerinde ileri seviye girişimcilik eğitimi gerçekleştirildiği ifade ediliyor. Kurumun, eğitim ve mentorluk desteklerinin yanı sıra 50’nin üzerinde ücretsiz veya KWORKS’e özel indirimli ayrıcalık sunduğunu ekleyelim. KWORKS’ün paylaştığı bilgilere göre; 20’den fazla melek yatırım ağı, girişim sermayesi ve kurumsal girişim sermayesi fonu ile düzenlenen yatırımcı buluşmalarında 100’ün üzerinde bire bir görüşme gerçekleşti.
KWORKS’ün yeni dönem başvurularının, 16 Şubat 2025’e kadar yapılabileceğini belirtmekte fayda var. 2025 yılında KWORKS Şişli ofisinde yürütülecek programa, İstanbul öncelikli olmak üzere Türkiye genelinden girişimler başvuru yapabilecek. Bu kapsamda 8-10 girişimin hızlandırma programına, 10-12 arası girişimin de ön hızlandırma programına seçileceği belirtilmekte.
*** Google’ın yol haritasında yer alan yeni yapay zeka modeli: Gemini 2.0 Pro Experimental.
Yanlışlıkla yayınlanan bir sürüm notunda Gemini AI ailesindeki lider model olarak tanımlanan Gemini 2.0 Pro Experimental’ın detayları paylaşıldı.
Google, Gemini chatbot uygulamasının sürüm güncellemeleri kısmında Gemini 2.0 Pro Experimental modelini erişime açtığını açıkladı. Ancak bir Google sözcüsü, güncel olmayan bir sürüm notunun yanlışlıkla yayınlandığını ifade etti. Kısa bir süre sonra Gemini 2.0 Pro Experimental modeliyle ilgili açıklama güncelleme bildiriminden kaldırıldı.
Yayınlanan metinde Gemini 2.0 Pro Experimental’ın Gemini AI ailesindeki lider model olduğu belirtilerek modelin perşembe gününden itibaren Gemini Advanced kullanıcılarına sunulduğu ifade edildi. Paylaşılan bilgilere göre model, kodlama ve matematikle ilgili görevler için daha iyi gerçeklik ve daha güçlü performans sunmakta.
Google’ın paylaştığı güncelleme metninde şu ifadeler de yer aldı:
“İster sıfırdan belirli bir program oluşturmak gibi gelişmiş kodlama zorluklarının üstesinden gelin, ister karmaşık istatistiksel modeller veya kuantum algoritmaları geliştirmek gibi matematiksel problemleri çözün, 2.0 Pro Experimental en karmaşık görevlerde bile daha kolay ve doğru bir şekilde ilerlemenize yardımcı olacaktır”
Google en son 2024’ün aralık ayında OpenAI’ın o1 modelinin rakibi akıl yürütme modeli Gemini 2.0 Flash Thinking ile gündeme gelmişti. Bu yanlışlıkla yapılan güncelleme bildirimiyle Google’ın yol haritasına yakından bakma imkanımız oldu.
Google ayrıca geçen ay önizleme sürümüne girdikten Gemini 2.0 Flash’in stabil sürümünü Gemini uygulamasına eklediğini açıkladı. 2.0 Flash, Gemini uygulamasında “Günlük görevler için” tabiriyle kullanıcıların karşısına çıkıyor. Ücretsiz kullanıcılar resim yükleyebilse de ancak dosya ya da Drive erişimine sahip olamıyor. Google’ın geçen ay paylaştığı bilgilere göre; Gemini 2.0 Flash, kod, gerçeklik, matematik, akıl yürütme ve diğer kıyaslamalarda 1.5 Pro’dan iki kat daha hızlı performans gösteriyor.
*** Veri merkezi sağlayıcısı DataBank, 250 milyon dolar yatırım aldı.
250 milyon dolar yatırım alan DataBank, 600 milyon dolarlık ikincil hisse arzını duyurdu.
Veri merkezlerine odaklanan DataBank, TJC‘den 250 milyon dolar yatırım aldığını ve 600 milyon dolarlık ikincil hisse arzını duyurdu. DataBank, 2024’ün ekim ayında 2 milyar dolarlık yatırım turunda yoğun bir yatırımcı ilgisiyle karşılamıştı. Şirket, son bir buçuk yılda toplam borç ve yatırım miktarını yaklaşık 5.7 milyar dolara çıkardı. İkincil hisse alımına katılanların mevcut yatırımcılardan hisse satın aldığını belirtelim.
Girişimin faaliyet alanı
DataBank, kurumsal müşteriler için yüksek performanslı bilgi işleme hazır veri merkezleri sağlıyor. Şirket, 2005 yılında kurulmasının ardından 2016 yılında varlık yöneticisi DigitalBridge liderliğindeki bir grup yatırımcı tarafından satın alındı. Satın almanın akabinde girişim, diğer birkaç veri merkezi operatörüyle birleşti.
2018 yılında Indianapolis merkezli veri merkezi sağlayıcısı Lightbound’u satın alan Databank, 2020 yılında zColo’nun ABD ve İngiltere veri merkezi varlıklarını bünyesine kattı. Bu anlamda DataBank’in yıllar içinde satın almalar yoluyla genişlediğini söyleyebiliriz.
DataBank CEO’su Raul K. Martynek tarafından aktarılan bilgilere göre; bu yeni sermaye şirketin hem stratejisine olan güveni hem de uygulama ve ölçeklendirme konusundaki kanıtlanmış yeteneğini temsil ediyor. DataBank’ın paylaştığı bilgilere göre; şirket, 27’den fazla pazarda 65’ten fazla veri merkezini yönetiyor.
Veri merkezlerinin şimdiye kadar yüksek bir yatırımcı ilgisiyle karşılaştığını söyleyebiliriz. GPU altyapı sağlayıcısı CoreWeave’in değerlemesi 1,1 milyar dolar yatırım ile 19 milyar dolara ulaşırken, Lambda Labs geçtiğimiz Nisan ayında 500 milyon dolara ulaşan özel amaçlı bir finansman aracı temin etti.
Üretken yapay zeka araştırmaları yapan bulut GPU sunucusu Together AI ise geçtiğimiz Mart ayında Salesforce liderliğinde gerçekleşen yatırım turunda 106 milyon dolar yatırım aldı.
*** Yapay Zeka Gündemi #3
Yapay zeka alanında DeepSeek rüzgarı esmeye devam ediyor.
Bu haftanın yapay zeka gündemine şüphesiz Çin merkezli yapay zeka şirketi DeepSeek damgasını vurdu. Geçtiğimiz haftadan beri gündemden düşmeyen DeepSeek ve modeli R1’ın başarısının sırrını sizlere aktarmıştık. Geliştiriciler DeepSeek’in yenilikçi yaklaşımı sayesinde OpenAI o1’a meydan okuyan R1 modelini düşük maliyetlerle kendi cihazlarında çalıştırabiliyor. Yapay zeka topluluk platformu Hugging Face’te R1 497 binden fazla indirmeye ulaştı. Geliştiricilerin R1’a bu ilgiyi göstermesinin nedeni de milyon token başına maliyetin OpenAI’ın o1 serisi modelleriyle karşılaştırıldığında çok düşük olması. DeepSeek hakkında daha detaylı bir inceleme için konuk yazarımız Duygu Öktem Clark‘ın DeepSeek devrimi ve sonrası için tahminler başlıklı yazısını okuyabilirsiniz.
DeepSeek sadece R1 modeliyle değil, uygulamasıyla da OpenAI’ın tacına gözünü dikmiş durumda. DeepSeek’in mobil uygulaması, geçtiğimiz hafta sonu ChatGPT’yi geride bırakarak dünya genelindeki uygulama mağazalarında 1 numaraya yükseldi. Mobil uygulama analiz firması Appfigures‘un paylaştığı bilgilere göre DeepSeek, iOS’ta bu hafta ABD App Store’da ve diğer 51 ülkede 1 numaralı ücretsiz uygulama konumuna geldi. Appfigures’a göre uygulama Pazartesi günü App Store’da 111 ülkede, Google Play’de ise 18 ülkede ücretsiz uygulamalar arasında ilk 10’da yer almaktaydı. Öte yandan DeepSeek’in mobil uygulaması, İtalya’da App Store ve Google Play Store’dan kaldırıldı. Bu olay İtalya’nın veri koruma kurumu Garante’nin başlattığı soruşturma sonrası gerçekleşti. Ayrıca Garante, DeepSeek’in Avrupa Birliği’nin Genel Veri Koruma Yönetmeliği’ne (GDPR) uyumlu olup olmadığını incelemek için şirketten bilgi talep etti.
Nvidia hisselerinde DeepSeek etkisi
DeepSeek’in GPU verimliliği konusundaki yenilikçi yaklaşımı Nvidia hisselerinde de düşüşe yol açtı. Nvidia hisseleri DeepSeek’in yükselişinin ardından 589 milyar dolarlık bir düşüş yaşadı. Yüzde 17 oranındaki düşüş, 2020 yılının Mart ayından bu yana yaşanan en büyük düşüş olarak karşımıza çıkıyor. DeepSeek tarafından paylaşılan bilgilere göre R1 modeli, rakiplerinden farklı olarak üst düzey pahalı çiplere veya donanımlara ihtiyaç duymadan geliştirildi. Daha az çip ile başarılı yapay zeka modellerinin geliştirilebiliyor olması da otomatik olarak yapay zeka dünyasının en büyük çip tedarikçisi konumunda bulunan Nvidia’nın hisselerinde sert bir düşüş yarattı.
DeepSeek güvenlik endişeleri
Teknik makalesinde ortaya koyduğu yeniliklerle ses getiren DeepSeek, aynı zamanda geniş çaplı bir siber saldırının hedefi olduğunu açıkladı. Şirket, kullanıcı verilerinin güvenliğini sağlamak adına yeni kayıtları geçici olarak durdurduğunu duyurdu. Siber saldırının yanı sıra DeepSeek gizlilik politikasındaki ifadelerle de gündeme geldi. Gizlilik politikasında paylaşılanlara göre DeepSeek ürünleri, klavye tuşlarına dokunuş paternleri ve ritmlerine kadar verilerinizi kaydediyor ve bunları ağırlıklı olarak Çin’de saklıyor. Bu anlamda yerelde çalıştıracağınız DeepSeek modellerinin daha güvenli olduğunu söyleyebiliriz.
DeepSeek’in yeni modeli: Janus-Pro-7B
Siber saldırı ve gizlilik endişeleri DeepSeek’in başarısına kısa süreli bir gölge düşürse de; şirket yeni modellerini duyurmaya hız kesmeden devam etti. DeepSeek, görsel üretimine odaklanan yapay zeka modeli Janus-Pro-7B’yi tanıttı. Şirketin açıklamasına göre, model metinden görsele dönüşüm alanında OpenAI’ın DALL-E 3 ve Stability AI’ın Stable Diffusion modellerini geride bırakarak dikkat çekici bir başarı elde etti.
Janus-Pro-7B, önceki Janus modeline kıyasla önemli iyileştirmelerle donatıldı. Model, 72 milyon yüksek kaliteli sentetik görüntüden oluşan büyük bir veri setiyle eğitildi. Bu veri seti, gerçek dünya görselleriyle dengeli bir şekilde harmanlanarak, modelin daha gerçekçi, detaylı ve yaratıcı görseller üretmesini sağlıyor. DeepSeek, modelin özellikle ince detaylar ve karmaşık görsel sahneler yaratma konusunda lider konumda olduğunu belirtiyor.
Bu esnada OpenAI ve Microsoft ne yapıyor?
DeepSeek, bir süredir OpenAI başta olmak üzere ABD merkezli şirketlerin eleştirilmesine yol açıyor. OpenAI, Financial Times’a yaptığı açıklamada DeepSeek’in sohbet robotunu oluşturmak için “damıtma” olarak tercüme edebileceğimiz distillation yöntemini kullandığına dair kanıtları olduğunu açıkladı. Bu sürecin üstesinden üretmeye devam ederek gelmeyi planlayan OpenAI, devlet kurumlarına özel ChatGPT planını tanıttı. OpenAI, federal kurumların yapay zeka destekli araçlardan daha güvenli ve verimli bir şekilde yararlanmasını sağlamak amacıyla bu hizmeti geliştirdi. Yeni hizmet, OpenAI’ın ticari ChatGPT Enterprise modelinin bir uzantısı olarak sunuluyor. Ancak, hükümetin yüksek güvenlik gereksinimlerini karşılamak için ek önlemler içeriyor.
Bu esnada OpenAI’ın ortaklarından Microsoft ise DeepSeek’in muhakeme modeli R1’ı, Azure AI Foundry hizmetine eklediğini duyurdu. Microsoft’un Azure AI Foundry platformunda kurumlar için farklı yapay zeka hizmetlerini tek bir başlık altında bir araya getirdiğini hatırlatalım. Microsoft’un bir yandan DeepSeek’in OpenAI’ın uygulama programlama arayüzünü (API) kullanmasını araştırmaya başlaması diğer yandan R1’ı platformuna dahil etmesi dikkat çekti.
DeepSeek ile beraber açık kaynak yapay zekanın yıldızı parlarken, Jack Dorsey’nin şirketi Block, açık kaynaklı yapay zeka agent’ı Goose’u tanıttı. Goose, piyasadaki hemen hemen her büyük dil modeli (LLM) ile yapay zeka agent’ları (aracıları) oluşturma sürecini basitleştirmeyi hedefliyor. Böyle bakıldığında Goose’un tek bir agent’ın ötesinde bir agent framework’ü olarak da karşımıza çıktığını söyleyebiliriz. Jack Dorsey, Goose’un duyurusundan kısa bir süre açık kaynağa vurgu yapan bir gönderi paylaştı.
Tüm bunlar olurken, Meta, yapay zeka tabanlı önerilerini daha kişiselleştirilmiş hale getirmek amacıyla Facebook ve Instagram aktivitelerini kullanacağını duyurdu. Şirketin geliştirdiği Meta AI, artık kullanıcıların sosyal medya platformlarındaki davranışlarını analiz ederek daha isabetli ve bireyselleştirilmiş öneriler sunmayı hedefliyor.
DeepSeek rüzgarı tüm şirketleri etkisi altına almışken, Gemini artık Google E-Tablolar’da daha karmaşık veri analizi yapabilmeye başladı. Yapay zeka agent’ı, içgörüler sunmak için Python kodu yazacak. Buna ek olarak Google’ın Gemini 2.0 Pro Experimental modeliyle karşımıza çıkması bekleniyor.
Bu arada yapay zeka konusunda Çin’in önde gelen oyuncuları DeepSeek ile sınırlı değil. Alibaba da bu hafta DeepSeek’i geride bıraktığını söylediği yapay zeka modeli Qwen2.5-Max ile gündemde yerini aldı. Alibaba, Qwen2.5-Max adlı yapay zeka modelini tanıtarak, DeepSeek’in son dönemdeki yükselişine yanıt verdi. Şirket, bu modelin GPT-4o, DeepSeek-V3 ve Llama-3.1-405B gibi mevcut büyük dil modellerini çeşitli kriterlerde geride bıraktığını iddia ediyor.
Alibaba, Qwen2.5’in yenilenmiş versiyonunun önceki sürümlere kıyasla daha iyi mantık yürütme, kodlama ve metin üretme yeteneklerine sahip olduğunu belirtiyor. Özellikle uzun metinler üzerinde daha tutarlı sonuçlar verdiği ve kod yazma görevlerinde ciddi performans artışı sağladığı söyleniyor.