Erdoğan’dan New York’ta liderlere ve uluslararası topluma “İsrail’in katliamlarını durdurmak için sesinizi yükseltin” çağrısı
* Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler 79. Genel Kurulu için bulunduğu New York’taki yoğun temaslarını sürdürüyor.
* Erdoğan, Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Karim Khan, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve Kuveyt Veliaht Prensi Şeyh Sabah Khaled al Hamad al Sabah’ı Türkevi’nde kabul etti.
New York’tan Gazeteci Can KAMİLOĞLU’nun haberine göre, görüşmelerde, İsrail’in son saldırıyla birlikte bölgede daha da artan gerilim ele alındı. Erdoğan’ın görüşmelerde İsrail’in soykırım suçu işlediğini belirterek, “Katliamların derhal durması için uluslararası toplum sesini yükseltmelidir” dediği belirtildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Karim Khan’ı kabul etti. Erdoğan’ın görüşmede, İsrail’in Gazze’de bir soykırıma imza attığını, Netanyahu yönetiminin uluslararası hukuku ve insan haklarını çiğnemekten çekinmediğini, kendilerini durduracak bir güç olmadığı yanılgısıyla pervasız bir biçimde katliamlarına yenilerini eklemek için planlar yaptıklarını ifade ettiği belirtildi.
Türkevi’nde gerçekleşen görüşmede Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Uluslararası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Khan’a, “İsrail’in işlediği suçların hesabını vermesi gerektiğini, uluslararası hukuka olan güveni korumak için İsrail’e yönelik Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde açılan soykırım davasının sonuçlanmasının ve soykırım suçlularının hak ettiği cezaları almasının son derece önemli olduğunu, Türkiye’nin soykırım suçunun somut kanıtlarla tespiti için elinden gelen gayreti göstermeye devam edeceğini ifade ettiği kaydedildi.
Görüşmede, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Cüneyt Yüksel ve Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç hazır bulundu.
“İsrail bölgede huzuru ve istikrarını tehdit ediyor”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, New York’ta devam eden resmi temaslarında ayrıca İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile görüştü. İki liderin Türkiye ile İran ikili ilişkilerinin yansıra İsrail’in Filistin ve Lübnan’a yönelik son saldırılarının ardından giderek tırmanan tansiyonu değerlendirerek, bölgesel ve küresel gelişmelerin ele alındığı açıklandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrail’in bölgede huzuru ve istikrarını tehdit eden saldırganlığına karşı barışa hizmet eden adımlar atılmasının önemli olduğunu, İsrail’in Filistin ve Lübnan topraklarında uyguladığı şiddetin bir an önce sona erdirilmesi için uluslararası hukuk, diplomasi ve insan hakları temelinde uluslararası toplumun sesini daha fazla yükseltmesinin gerektiğini, Gazze başta olmak üzere İsrail katliamlarının yaşandığı Filistin topraklarındaki sivillere insani yardım ulaştırmak için Türkiye’nin gayretlerini artırarak sürdürdüğünü belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görüşmede, Türkiye ve İran arasındaki tarihi ve kültürel bağların iki ülke ilişkilerine her zaman olumlu yansıdığını, yeni dönemde de iki ülkenin çıkarlarına uygun iş birliği fırsatlarının değerlendirileceğini, ilişkilerin her alanda geliştirilerek ilerletileceğine inandığını ifade ettiği kaydedildi.
“İsrail işlediği suçların cezasını er geç hukuk önünde verecek”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kuveyt Veliaht Prensi Şeyh Sabah Khaled al Hamad al Sabah’ı kabul etti. Görüşmede Türkiye ile Kuveyt ikili ilişkileri, bölgesel ve küresel meselelerin değerlendirildiği; Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da Türkiye ile Kuveyt’in ekonomiden savunma sanayiine kadar birçok alanda gelişim gösteren ilişkilerini ilerletmek için gayretlerin artarak süreceğini belirttiği kaydedildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, İsrail’in Filistin ve Lübnan’daki saldırılarının bölge için bir tehdit teşkil ettiğini, İsrail’in uluslararası hukuk ve insan hakları ihlallerinin sona erdirilmesi için İslam dünyası başta olmak üzere tüm insanlığın gayretlerini artırmasının son derece önemli olduğunu, İsrail’in er ya da geç işlediği suçların hesabını hukuk önünde vereceğini söylediği belirtildi.
BM Geleceği Zirvesi’nde Erdoğan’ın yerine liderlere hitap eden Fidan: “Uluslararası barış ve güvenlik sınırlı sayıda ülkeden oluşan ‘imtiyazlı bir gruba’ bırakılamaz”
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, BM Geleceğin Zirvesi’nde Erdoğan’ı temsilen bir konuşma yaptı. Daha önce Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 4’üncü sırada zirveye katılan liderlere hitap edeceğini resmi kanallardan açıklanmıştı; ancak son anda zirvede Türkiye adına Dışişleri Bakanı Fidan liderlere hitap etti. Bakan Fidan, BM’nin tarihi bir sınavdan geçtiğini ve gereken liderliği gösteremediğini belirtti.
Fidan, özellikle BM Güvenlik Konseyi’nde kapsamlı reforma ihtiyaç duyulduğunu belirterek, “Dünya 5’ten büyüktür. BM’de karar alma mekanizmalarının daha demokratik hale getirilmesi ve kutuplaşmayı engelleyecek araçların geliştirilmesi gerekiyor. Uluslararası barış ve güvenlik sınırlı sayıda ülkeden oluşan ‘imtiyazlı bir gruba’ bırakılamaz” dedi.
Erdoğan: “Milli güvenliğimizi ilgilendiren bazı konularda Amerikan yönetimiyle görüş ayrılıklarımız devam ediyor”
BM’de liderlere hitabının ardında Fidan, sosyal medya hesabı X’ten yaptığı paylaşımda, “Birleşmiş Milletler ve uluslararası toplum, tarihi bir sınavdan geçmektedir. Krizlere çözüm üretme kapasitemiz azalmaktadır. Artan adaletsizlik ve dengesizlikler, aşırılıkların ve tehlikeli akımların güçlenmesine zemin hazırlamaktadır. Birleşmiş Milletler, insanlığa karşı artan tehditler karşısında gerekli liderliği sergileyememekte ve Genel Kurul’da ezici çoğunlukla kabul edilen kararlar, Güvenlik Konseyi engeli nedeniyle hayata geçirilememektedir. BM’nin karar alma süreçleri demokratikleştirilmeli ve uluslararası barış ile güvenliğin sınırlı sayıda ülkenin oluşturduğu imtiyazlı bir zümrenin keyfine bırakılmasından vazgeçilmelidir. Dijitalleşme ve yapay zeka gibi yeni teknolojilere uyum sağlama çabalarımızı artırmalıyız. “Gelecek Paktı”nın temel unsurlarından olan “Küresel Dijital Mutabakat”ın kabulüne büyük önem veriyoruz. Bugün toplanan Geleceğin Zirvesi’nin başarısı, çok taraflı sisteme olan güveni yeniden inşa etme kararlılığımızı teyit edecektir’’ ifadesini kullandı.
Gazeteci* Can KAMİLOĞLU, VOA