Erdoğan ve Meloni Ortak Zemin Bulabilir mi?

Yorum

1 Aralık 2022

2.168

A⁺

A^-

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya’nın yeni seçilen aşırı sağcı Başbakanı Giorgia Meloni, Afrika ve göç konularında beklenmedik şekilde ortak paydada buluşmuş gibi görünüyor. VOA muhabiri Dorian Jones, Meloni ile kurduğu ilişkinin, Erdoğan’ın Avrupa’nın aşırı sağcı liderleriyle geliştirmeye çalıştığı ortaklıklardan biri arasına girdiğini aktarıyor.

Endonezya’daki G20 zirvesi sırasında yapılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni görüşmesinde gülümsemeler ve sıcak tokalaşmalar eksik olmadı.

Meloni’nin İtalya’da cami inşaatlarını durdurma çağrısı yapması ve Erdoğan’ın kendini Müslüman haklarının savunucusu olarak konumlandırması gibi politikalar birbirine taban tabana zıt olsa da, bazı uzmanlar iki liderin ortak zeminde buluşabilecekleri görüşünde.

Dış Politika Enstitüsü uzmanı Hüseyin Balcı, Tayyip Erdoğan’ın İslamcı bir Türk ve Meloni’nin ise Hıristiyan bir İtalyan olduğuna dikkat çekerek, bunun iki liderin birbirini çok iyi anlamasına neden olduğunu söylüyor. İki liderin bu sebeple demokratik değerlerden ziyade dini ve milliyetçi değerleri konuştuklarını belirten Balcı, bu nedenle iki liderin birbirini başkalarına kıyasla daha iyi anlayacakları görüşünde.

Meloni’nin önceliklerinden biri büyük bir kısmı Libya üzerinden gerçekleşen Afrika’dan göçü engellemek.

Helenik Ulusal Savunma Üniversitesi uzmanlarından Aya Burweila’ya göre Türkiye’nin ise Libya’nın Ulusal Birlik Hükümeti ile güçlü ilişkileri var. Bu da Erdoğan’a önemli bir koz sağlıyor.

Türkiye’nin artık Libya’nın batısında bir üssü olduğunu belirten uzman, Ankara’nın Libya’nın batısındaki kritik altyapının tamamını kontrol ettiğini hatırlatıyor. Burweila, Libya’nın batısının Avrupa’ya insan kaçakçılığı için en önemli noktalardan biri olduğuna da dikkat çekiyor.

Ancak Türkiye ve Yunanistan arasında egemenlik alanı konusunda anlaşmazlıklar yüzünden gerilimin yaşandığı bir sırada Roma’nın Ankara ile ilişkilerini güçlendirdiği için bir bedel ödemek zorunda kalabileceği yorumu yapılıyor. Türkiye’nin Mısır’la ilişkileri de gergin. Mısır, İtalya için ise önemli bir ticaret ortağı.

Jalel Harchaoui, İtalya’nın Mısır’la süregelen hidrokarbon ticaretinde Mısır’ı öfkelendirmenin işine gelmeyeceğini söylüyor. Bu nedenle Türkiye ve İtalya arasında bir ayrım gözetilmesi gerektiğini belirten uzman, İtalya’nın bu tür çekişmeler yaşamaktan memnun olmadığını ekliyor.

Hem Meloni hem de Erdoğan’ın Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la ilişkileri gergin. İtalyan yetkililer son olarak göçmenleri taşıyan bir gemiyi limanlarından geri çevirmiş, gemi daha sonra Fransa’ya yanaşarak göçmenleri burada karaya indirmişti.

Türk ve İtalyan liderler Fransa’nın Afrika’daki ekonomik çıkarlarına da meydan okuyor.

Erdoğan’ın Macaristan Başbakanı Victor Orban gibi sağcı Avrupalı liderlerle uzun yıllar birlikte çalışmışlığı var.

Sabancı Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Profesörü Sanem Aydın Düzgit de Erdoğan’ın Orban gibi İslam karşıtı otokratlarla düzgün yürüyen ilişkilerine dikkat çekiyor. Bu nedenle Meloni’nin aşırı sağcı olmasının sorun teşkil etmediğini belirten uzman, Erdoğan’ın parçalanmış ve değerlerden yoksun bir Avrupa’yı tercih ettiği için bunu kendi çıkarına görebileceğini ekliyor.

İstanbul’un en yeni köprüsü olan ve Üçüncü Boğaz Köprüsü olarak da adlandırılan Yavuz Sultan Selim köprüsü de İtalyan bir şirket tarafından inşa edildi. İtalya-Türkiye ilişkilerinin temelini ticaret oluşturuyor. İki ülkenin liderleri ilişkileri bu temelde yürütmeye kararlı görünüyor.