Almanya’da Meclisteki Vekil Sayısı Azaltılsın Tartışması
Almanya’da Sosyal Demokrat Parti (SPD), Hür Demokrat Parti (FDP) ve Yeşiller’den oluşan koalisyon hükümetinin hazırladığı ve Federal Meclis’ten geçirdikleri yeni seçim yasası, büyük tepkilere neden oldu.
Başta mecliste yer alan muhalefet partileri Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) ve Sol Parti (Die Linke) olmak üzere küçük partiler, yeni yasanın demokratik katılımı engellemeyi ve muhalefeti yok etmeyi hedeflediğini öne sürerek değişikliğe karşı Federal Anayasa Mahkemesi’ne başvuracaklarını ifade ettiler.
Söz konusu yasa, Federal Meclis’te şu anda 736 olan milletvekili sayısının gelecek seçimde 630’a düşürülmesini amaçlıyor. Hükümet partilerinin kabul edilen reform planı, seçim bölgelerinde en fazla oy alan adaylarının da milletvekili olarak meclise girmesinin engellenmesini beraberinde getiriyor. Almanya’da mevcut seçim sisteminde seçim barajı yüzde 5. Ancak üç seçim bölgesinde doğrudan adaylıkla milletvekilliği kazanan partiler, ülke genelinde yüzde 5 oy almasalar bile, seçim barajını aşmış sayılıyor ve meclise grup oluşturabilecek şekilde milletvekili gönderebiliyor. Bu yasayla, yüzde 5 barajını aşamayan partilerin adayları birinci oylarla milletvekili seçilseler bile, gelecek seçimlerde Federal Meclis’e giremeyecek. Aynı zamanda, doğrudan aday olan milletvekillerinden daha çok, partilerin alacağı oy oranı ve kendi aday listeleri ağırlık kazanacak.
Söz konusu düzenlemenin kaldırılmasının, en çok Sol Parti’yi etkilemesi bekleniyor. Sol Parti, Eylül 2021’de yapılan son genel seçimlerde yüzde 4,9 ile yüzde 5 barajın altına kalmasına rağmen, çıkardığı üç doğrudan milletvekili sayesinde bu dönem meclise 39 vekil göndermişti.
Sol Partili politikacılar bu değişiklikle kendilerinin hedef alındığı görüşünü savunarak Federal Anayasa Mahkemesi’ne başvuracaklarını duyurdular. Yeni düzenlemeyle daha az vekil çıkarması beklenen CSU‘nun lideri Markus Söder, düzenlemeyi “Alman demokrasisine yönelik bir saygısızlık” olarak niteledi ve koalisyon hükümetini oluşturan partilerin oy oranlarını artırmak için böyle bir değişikliğe gittiklerini öne sürerek Cumhurbaşkanı Steinmeier’in yasayı onaylaması durumunda, kendilerinin de konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıyacağını ilan etti.
Bu kararla ilgili tartışmaların önümüzdeki günlerde daha da yoğunlaşmasının beklendiğine de dikkat çekilirken yapılan bir kamuoyu araştırmasına göre, halkın büyük çoğunluğu Federal Meclis’in küçülmesinden yana. Bertelsmann Vakfı’nın anketine katılanların yüzde 78’i meclisteki milletvekili sayısının düşürülmesinden yana olduğunu ifade etti.
Gazeteci* Cem DALAMAN (VOA)