Türkiye’nin pandemide can kayıplarının sayısı belli oldu!

2009 yılından itibaren Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS) veri tabanında yer alan ölüm verisi ile Sağlık Bakanlığı Ölüm Bildirim Sistemi’nden elde edilen ölüm nedeni verisini kullanarak Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri’ni yayımlayan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 yılından sonra patlak veren pandemiden ölümlerin yoğunlaştığı 2020 ve 2021 yılı verilerini yayınlamamıştı.

TÜİK, kamuoyunda “Covid-19’dan ölümleri düşük göstermek” amacıyla yayınlanmadığı iddia edilen 2020 ile 2021 yıllarına ilişkin Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistiklerini yayınladı.

Ölüm nedeni verisi, Ölüm Bildirim Sistemi’nden elde edilen ölüm bildirim formlarının Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Uluslararası Hastalık Sınıflaması’na (UHS-10) göre ölümün altta yatan nedeni kodlanarak oluşturuluyor.

Ölüm sayısı 2020’de 507 bin 938, 2021’de 565 bin 594 oldu

Ölüm sayısı 2019 yılında 435 bin 941 iken, 2020 yılında %16,5 artarak 507 bin 938, 2021 yılında %11,4 artarak 565 bin 594 oldu.

Ölen kişilerin 2019’da %54,6’sını erkekler, %45,4’ünü kadınlar oluştururken, 2020 yılında %56’sını erkekler, %44’ünü kadınlar, 2021 yılında %54,6’sını erkekler, %45,4’ünü kadınlar oluşturdu.

Kaba ölüm hızı 2020’de binde 6,1, 2021’de binde 6,7 oldu

Bin kişi başına düşen ölüm sayısını ifade eden kaba ölüm hızı, 2019 yılında binde 5,3 iken, 2020 yılında binde 6,1, 2021 yılında binde 6,7 oldu.

Diğer bir ifade ile 2019 yılında bin kişi başına 5,3 ölüm düşerken, 2020 yılında bin kişi başına 6,1, 2021 yılında bin kişi başına 6,7 ölüm düştü.

Ölüm sayısı ve kaba ölüm hızı, 2009-2021

Kaba ölüm hızı en yüksek iller 2020’de Sinop, 2021’de Sinop ve Kastamonu

Kaba ölüm hızının en yüksek olduğu il, 2020 yılında binde 11,3 ile Sinop olurken, bunu binde 10,9 ile Çankırı, binde 10,7 ile Kastamonu, binde 9,5 ile Artvin izledi. Kaba ölüm hızının en düşük olduğu il binde 3,2 ile Şırnak olurken, bunu binde 3,4 ile Hakkari, binde 3,5 ile Şanlıurfa, binde 3,7 ile Van izledi.

2021’de kaba ölüm hızının en yüksek olduğu iller, binde 12,7 ile Sinop ve Kastamonu olurken, bu illeri binde 11,2 ile Giresun ve Edirne, binde 11,1 ile Balıkesir ve Çankırı, binde 10,8 ile Çanakkale izledi. Kaba ölüm hızının en düşük olduğu il binde 2,8 ile Şırnak olurken, bunu binde 3,0 ile Hakkari, binde 3,7 ile Van ve binde 3,8 ile Şanlıurfa izledi.

Kaba ölüm hızının en yüksek ve en düşük olduğu 10 il, 2021

Ölüm nedenleri arasında dolaşım sistemi kaynaklı hastalıklar ilk sırada

Ölümler nedenlerine göre incelendiğinde, 2020 yılında %36, 2021’de ise %33,4 ile dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada yer aldı. Bu ölüm nedenini 2020’de %15,8 ile solunum sistemi hastalıkları, %15,7 ile iyi ve kötü huylu tümörler; 2021 yılında %14,0 ile iyi huylu ve kötü huylu tümörler, %13,4 ile solunum sistemi hastalıkları izledi.

Nedenlere göre ölüm oranı, 2020, 2021

2020’de COVID-19 kaynaklı ölüm sayısı

COVID-19 kaynaklı ölüm sayısı 2020 yılında 22 bin 136 olurken, ölenlerin 13 bin 699’unu erkekler, 8 bin 437’sini kadınlar oluşturdu.

COVID-19 kaynaklı ölümlerin en fazla 65-74 yaş grubunda olduğu görülürken, bu yaş grubunda ölenlerin 4 bin 508’ini erkekler, 2 bin 546’sını kadınlar oluşturdu.

2021’de COVID-19’dan ölüm sayısı 65 bin 198 oldu

COVID-19 kaynaklı ölüm sayısı 2021 yılında 65 bin 198’e yükselirken, ölenlerin 35 bin 693’ünü erkekler, 29 bin 505’ini kadınlar oluşturdu.

2020 yılında COVID-19 kaynaklı ölümler en çok 65-74 yaş grubunda iken, 2021 yılında ise 75-84 yaş grubunda olduğu görüldü. Bu yaş grubunda ölenlerin 9 bin 493’ünü erkekler, 8 bin 566’sını kadınlar oluşturdu.

Yaş grubu ve cinsiyete göre COVID-19 kaynaklı ölümler, 2020, 2021

Bebek ölüm hızı

Bebek ölüm sayısı, 2019 yılında 10 bin 770 iken, 2020 yılında 9 bin 657, 2021 yılında 9 bin 938 oldu. Bin canlı doğum başına düşen bebek ölüm sayısını ifade eden bebek ölüm hızı, 2019 yılında binde 9,1 iken, 2020 yılında binde 8,7, 2021 yılında binde 9,2 oldu. Diğer bir ifade ile 2020 yılında bin canlı doğum başına 8,7, 2021’de 9,2 bebek ölümü gerçekleşti.

Bebek ölüm sayısı ve hızı, 2009-2021

Beş yaş altı ölüm hızı

Doğumdan sonraki beş yıl içinde ölme olasılığını ifade eden beş yaş altı ölüm hızı, 2019 yılında 11,2 iken, 2020 yılında binde 10,6, 2021 yılında binde 11,2 oldu.

Beş yaş altı ölüm sayısı ve hızı, 2009-2021