Esrar, kenevir…Bu bitkilerin sağlık ve iklim değişikliğine olan bilinmeyen faydaları neler?

Marihuana, kenevir, haşiş ya da Türkçe’de en çok bilinen adıyla esrar…

TÜRKUAZ Uluslararası Haber Ajansı (TÜHA)’nın  EuroNews’den aktardığı haberine göre, Bu ‘esrarengiz ot‘un son yıllarda tıbbi amaçlı üretimi ve esrarın yasallaştığı ülkeler büyük bir oranda artış gösterdi.

Kanada, Meksika, Gürcistan, Güney Afrika ve Uruguay gibi ülkelerde esrarın tıbbi amaç haricinde keyif verici madde olarak kullanımı tamamen serbest. Dünya genelinde 45 ülke, 20 eyalet ve 2 bölgede esrarın kullanımı belirli koşullarla yasal.

Avrupa’da genel itibarıyla keyif verici olarak esrar kullanımı yasak olsa da Portekiz, Hollanda, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Malta, Lüksemburg, İsviçre, Findandiya, Hırvatistan ve San Marino gibi ülkelerde belirli bölge ve şehirlerde keyif verici amaçla kullanılabiliyor.

Son yıllarda esrar bitkisinin ticari faaliyet alanları, tıbbi kullanım yönü ve iklim değişikliğine olan olumlu etkisi gibi özellikleri yeniden keşfedilmeye başlayınca İngiltere gibi gelişmiş ülkeler bu bitkinin üretimini artırmaya yönelik faaliyetlerde bulunmaya başladı.

Esrar bitkisi 1928 yılında Büyük Britanya’da “Tehlikeli Uyuşturucu Yasası”na eklenen maddeler arasına girmişti. Bu kanun 1993’te güncellendi ve esrar üretmek isteyen kişilere ağır vergiler getirildi.

Devletin esrar konusundaki bu olumsuz tutumuna rağmen, süt ve tohum gibi kenevir bazlı ürünlerin satışı yasal ve bu ürünlere ilgi giderek artıyor. Geçtiğimiz 5 sene içerisinde İngiltere’deki esrar üretimi yüzde 75 artış gösterdi.

Peki esrar maddesinin sağlığa olan bilinmeyen faydaları ve iklim değişikliğine olumlu katkı sağlayacak diğer özellikleri nedir?

Esrar, CO2 emilimi yaparak iklim değişikliğine olumlu katkı sağlıyor

Cambridge Üniversitesi’nin araştırmasına göre bir hektarlık (10 dönüm) bir esrar tarlası atmosferde bulunan 9 ila 15 ton karbondioksit (C02) gazını emiyor. Bu oran, aynı büyüklükteki bir ormanın emdiği CO2 miktarının yaklaşık 2 katı.

Farklı kaynaklara göre 1 hektarlık bir esrar tarlası senede 44 ton CO2 gazı emiyor. Ağaçlar yavaş büyüdükleri için C4 bitki grubuna girerken, esrarsa hızlı büyümesi sebebiyle C3 grubuna giriyor.

C3 bitkileri hızlı büyümeleri sebebiyle daha fazla oksijen salarken, daha fazla CO2 emiyor. Esrar bitkisinin büyümesi sadece 4-6 ay sürerken, bir ağacın büyümesi 30-50 seneyi bulabiliyor.

Hemp Global Solutions verilerine göre 1 tonluk kenevir bitkisi 1.63 ton CO2 gazı emiyor. Her bir esrar bitkisinin senelik CO2 gazı emilimi ise 20 kilo civarında.

Tekstilde pamuk yerine kenevir

Eskiden tekstilde sıklıkla kullanılan esrar bitkisi uyuşturucu yönü ağır basınca birçok ülkede yasaklandı. Britannica ansiklopedisine göre dayanıklı kumaşları nedeniyle aslında ilk kot pantolonu kumaşı kenevir yapraklarından yapıldı ve kanvas kelimesinin kökeni kenevirden geliyor.

Bir zamanlar denizcilikte oldukça sık kullanılan kenevir, dayanıklı giysiler yapmak için kullanılabilecek çok güçlü bir doğal elyaf.

Bunun yanında kenevir kumaşları oldukça yumuşak bir dokuya sahip. Bu durum kenevirin içerisinde bulunan lignini çıkaran mantardan kaynaklanıyor.

Kenevirden elde edilen kumaşlar lif bakımından oldukça zengin ve daha az terletiyor. Kenevir yaprakları lifleri, ağırlıklarının 7 katına kadar su emebiliyor.

Kenevir lifleri çok yoğun olduğu için güneşin zararlı mor ötesi (UV) ışınlarına karşı da güçlü bir kalkan durumunda.

Kenevir, ipek veya yün gibi iyi bir yalıtkan kumaş. Kenevir giysiler nemi emiyor ve kışın sıcak, yazın serin tutuyor.

Marihuananın içerdiği kimsayallar kanserin yayılmasını engelliyor

Kaliforniya Pasifik Sağlık Merkezi’nin 2007 yılında yapmış olduğu bir araştırmaya göre kenevir bitkisi, içerdiği “tetrahidrokanabinol kimyasalı” sayesinde kanserin başka hücrelere sıçramasını engelliyor. Moleküler Kanser Tedavi dergisinin yayınlamış olduğu bir makaleye göre kanser hücreleri ID-1 genini kullanarak çoğalıyor fakat kanabidiol maddesi ID-1 genini devre dışı bırakarak kanserin yayılmasını durduruyor.

Bunun yanında İsrail’de parkinson hastaları ile yapılan yeni bir araştırmaya göre, kenevir tüketimi parkinsonun sebep olduğu titremeleri ve ağrıları azaltarak, uyumayı kolaylaştırdığı ortaya çıktı. Ayrıca parkinson hastalarının motor fonksiyonlarında gözle görülür bir iyileşme olduğu gözlemlendi.

Kenevir tohumu sağlığa faydalı mı?

Kuruyemişler ve tohumlar besleyici yönüyle oldukça önemli gıdalardır. Özellikle de içerdikleri bitkisel yağ ve protein bakımından. Esrar tohumunun da bu yönüyle diğer kuruyemiş ve tohumlardan farkı yok. Hatta kısa sürede büyümesi yönüyle diğer bitkilere göre oldukça avantajlı.

Esrar tohumundaki protein miktarı yaklaşık yüzde 25. Bu açıdan badem, antep fıstığı, yer fıstığı ya da nohut ve fasulye gibi baklagillerden bir farksız. Kenevir tohumu bunun yanında yüzde 30 oranında yağ içeriyor.

İki temel yağ asidi, linoleik asit (omega-6) ve alfa-linolenik asit (omega-3) açısından son derece zengin.

Son yıllarda tüketimi hızla artan ve sağlıklı besinler arasında yerini alan chia ya da keten tohumunun protein oranı yüzde 16 ila 18.

Kenevir tohumları aynı ayrıca E vitamini, fosfor, potasyum, sodyum, magnezyum, kükürt, kalsiyum, demir ve çinko gibi mineraller bakımından oldukça zengin.

Kenevir tohumları çiğ, pişmiş veya kavrulmuş olarak tüketilebiliyor. Kenevir tohumu yağı da oldukça sağlıklı bir ürün ve Çin’de en az yaklaşık 3 bin yıldır gıda ve ilaç olarak kullanılıyor.

Kenevir tohumu veya yağı kalp hastalıklarına karşı etkili mi?

Dünyada ölüme yol açan en büyük neden, kalp ve kalp rahatsızlıklarına dayalı hastalıklar sebebiyle meydana geliyor. Dünyada her sene yaklaşık 18 milyon kişi kalp hastalıkları sebebiyle hayatını kaybediyor. Bunu yılda 10 milyon ile kanser takip ediyor.

Elbette kalp hastalıklarını tetikleyen birçok farklı etmen var. Hava kirliliği, katkı maddeli ürünler, aşırı şeker tüketimi, GDO’lu buğday ürünleri, stres vb.

Kenevir tohumları, kalp hastalıkları riskini azaltabilecek nitrik oksit üreten yüksek miktarda amino asit arginin içeriyor. Nitrik oksit kan damarlarını genişletip, kan basıncının düşmesine ve kalp hastalıkları riskinin azalmasına yardımcı oluyor.

13 binden fazla kişinin katıldığı bir araştırmada arginin alımının artması sonrası bir iltihaplanma belirtisi olan vücuttaki C-reaktif protein (CRP) düzeylinin azalmasını sağlıyor. Yüksek CRP seviyesinin kalp hastalıklarına neden olduğu bilinen bir gerçek.

Hayvanlar üzerinde yapılan bir deneyde de kenevir tohumu ya da kenevir tohumu yağı kullanımının kan basıncını düşürebileceği, kan pıhtısı oluşumu riskini azaltabileceği ve kalp krizinden sonra kalbin iyileşmesine yardımcı olabileceği gösterildi.

Kenevir tohumu omega-6 ve omega-3 deposu

Bağışıklık sistemimizin güçlü olması, birçok araştırmayla omega-6 ve omega-3 gibi önemli yağ asitlerinin dengesine bağlı olduğunu gösterdi.

Kenevir tohumları doymamış ve esansiyel yağ asitleri bakımından oldukça zengin. Omega-6 ve omega-3 yağ asitlerini almak oldukça önemli ancak bu yağ asitlerinin emilimi için aralarındaki oran da çok önemli. Bu bağlamda en iyi oran 1/3 (3 omega-6, 1 omega 3) olarak kabul ediliyor. Kenevir tohumundaki oran da aynen bu şekilde.

Bunun yanında bazı araştırmalar kenevir tohumu yağı kullanmanın, egzama gibi otoimmün hastalıkların tedavisine iyi geldiği kanıtladı.

Avrupa’da tıbbi esrar kullanımı 2020’de serbest bırakıldı

Dünyada esrar üretimi 2022’de 20 milyar dolarlık bir hacme erişecek. Avrupa’daysa esrar sanayisinin 2025 yılında 3.2 milyar euro’ya çıkması öngörülüyor. Tıbbi esrar, kanser ve benzeri hastalıkların ağır tedavileri sonrası çok ağrı ve acı çeken hastalarda kullanılıyor.

Avrupa Birliği’nde 2020 yılında çıkan yasayla 60 bin kişi özel izin ve reçetelerle tıbbi esrar kullanmaya başladı. Bu rakam bir sene içerisinde 185 bin kişiye çıktı.

Almanya’da esrarın yetişkinler için tamamıyla yasal hale gelmesi için eylül ayında bazı siyasi partiler görüşmelerde bulunmuştu. Ülkede keyif amaçlı esrar kullanımı tam olarak yasal hale gelmese de bu görüşmeler sonrası esrar barındırma ve kullanmayla alakalı bazı yasaların hafifletilmesi bekleniyor.

Avrupa’da gelecek birkaç sene içerisinde İsviçre ve Hollanda’nın da esrar kullanımını tamamen yasallaştırması gündemde. Birleşmiş Milletler 2020 Şubatı’nda esrarı bitkisini, eroin ya da kokain gibi uyuşturucu maddeler listesinden çıkardığını açıklamıştı.

[UHA Haber Ajansı, 19 Ekim 2022]