Merkez Bankası Başkanı Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu, “Politikalar oturdukça tedbirler ortadan kalkacaktır” 

Merkez Bankası Başkanı Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu, Türkiye Ekonomi Modeli ile bütünleşik bir politika çerçevesinde makroihtiyati önlemlerin gelişmiş ülkelerdeki merkez bankacılığında da bulunduğunu açıkladı.

TÜRKUAZ Uluslararası Haber Ajansı (TÜHA)’na açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu, “Hedefli ve selektif kredi politikası amacımızın bir önemli bir politika seti. Makroihtiyati tedbirler faiz indirimi ile giderken indirimlerle beraber finansmanın doğru kanallara gitmesini sağlayacak adımlardı.  Makroihtiyati tedbirleri uygulamak zorundasınız ki kredi finansman doğru şekilde kullanılsın. Aksi takdirde yılın ilk yarısında da kısmen yaşadığımız dövize farklı kanallara amacı dışında kullanılması veya ihtiyacı olandan daha fazla ihtiyacı olmayana gitmesi gibi yapının oluşması bizim arzu etmediğimiz durum. Bu sapmaların olmaması için de dönem dönem makroihtiyati tedbirler alıyoruz” dedi.  

“Politikalar oturdukça tedbirler ortadan kalkacaktır veya devam edecektir” diyen Prof. Dr. Kavcıoğlu, “Tüm dünyada makroihtiyatı tedbirler uygulandığını görüyoruz. Biz de sadece faiz politikasıyla çalışıyorduk ama bunu tercih etmedik ve Türkiye Ekonomi Modeli ile uygulamaya çalıştığımız politikaların yavaş yavaş sonuçlarını görmeye başladık. Türkiye Ekonomi Modeli tamamen yatırım, istihdam, üretim, ihracat bunun sonucunda cari denge ve kalıcı fiyat istikrarına kavuşmayı hedefliyor. Bunun için makroihtiyati tedbirleri uygulamak zorundasınız. Bazen tartışılıyor kötü bir şey gibi, farklı amaç için gibi gösterilmesi doğru değil. Tamamen sistemin hedefe ulaşması için uygulanan ve dünyada da gelişmiş ülkelerin çoğunda uygulanan politika seti” diye konuştu. KOBİ’lere yönelik kredilerde yaşanan 7 kat artışı hatırlatan  Prof. Dr. Kavcıoğlu bu rakamın da alınan tedbirlerin sonuç verdiğini gösterdiğini belirtti.  

Büyük firmaları sermaye piyasasına yönlendiriyoruz 

Finansmana erişim şikayetlerine yönelik soru üzerine Prof. Dr. Kavcıoğlu, şunları söyledi: “Önceki 6 aylık döneme baktığımızda finansmana ulaşımı rahat olan bazı büyük firmaların çok yüksek montanlı kredi kullandığını görüyoruz. O kullanımı hedefli olarak selektif şekilde politikaya uygun olarak düzenleyecek tedbirler ve kurallar getirdik. Dolayısıyla dünyadaki bankacılığa bakınca finansmana erişimi kolay olan firmaların daha farklı şekilde sermaye piyasası yoluyla finansmana eriştiğini görüyoruz. Biz de makroihtiyati tedbirlerle büyük firmaları bu tarafa yönlendiriyoruz. Hem banka bilançolarını rahatlatmış oluyoruz hem de KOBİ’lerin finansmana erişimini sağlıyoruz.”  

Liralaşma politikası’nın Türkiye’nin belirli dönemlerde bazı hedefleri yakalamaya başladığında döviz kuru üzerinde spekülasyonlarla oluşturulan yapıyı sonlandırmayı çalıştığını ve kısmen muvaffak olunduğunu ifade eden Prof. Dr. Kavcıoğlu, “Makroihtiyati tedbirler, rezerv, likidite yönetimi, arz talep dengeye getirilmesi, cari denge politikaları hepsi aslında kurun da faizin de piyasanın da dengeye gelmesini sağlayacak politikalar. Bunun bariz örneğini 2008 finansal krizinde yaşadık, bizde olan olaylar diğer ülkelerde olmuyor. Uyguladıkları makroihtiyati tedbirlerden olmuyor. Biz hep dayağı yedikten sonra önlem alıyoruz. Liralaşmayla oluşturulan politikalar bu tür politikalara ne tür tepki vereceğini koruyan ve kollayan sistem. Alınan tedbirler piyasaya güven oluştururken, kurda denge sağlayıp, faizdeki düşüşe olumlu şekilde yansıyarak sistem kendi içinde piyasayı dengede tutarak kimsenin müdahalesine gerek kalmadan yoluna devam edecek şekilde sonuçlanmaya başladı” dedi.  

KKM’nin bize maliyeti yok 

Prof. Dr. Kavcıoğlu, KKM’nin Merkez Bankası’ndaki bölümünün Hazine’ninkinden farklı olduğunu hatırlatarak döviz mevduatını aldıklarını ve bir rezerv mekanizması şeklinde rezerv kalemlerinden biri haline geldiğini söyledi.

Prof. Dr. Kavcıoğlu, “KKM rezervi artırmak için yaptığımız bir iş bu anlamda alıyoruz, Hazine’nin işleriyle farklı, bizim rezervi artırmak için yaptığımız birçok yöntem var. Merkez Bankası rezerv artırmanın maliyet hesabını yapmaz. Uygulanan yöntemlere bakmak lazım. Rezerv ülkenin para politikalarına yön vermek, parasal aktarım mekanizmasının yürütmek için en önemli güçtür. KKM işlemi, merkez bankası rezerv yönetimi olduğu için yükü söz konusu değildir. Tedbirlerle maliyetler aşağı geldi.  

Geçen yıl CDS’lerin yükselmesi sırasında gelişmekte olan ülkelerde daha hızlı bir yükseliş yaşandığını hatırlatan Prof. Dr. Kavcıoğlu, “Bizim politikalarımızın sonuç vermeye başlamasıyla birlikte gelişmekte olan ülkelerde yükselen CDS’ten daha hızlı aşağı geldi bizimkisi. Bu politikalarımızı dışarıda daha fazla karşılık bulmasıyla birlikte hem CDS daha fazla aşağıya gelecektir hem de uluslararası kuruluşlarda kabul görmeye başlayacaktır. Dolayısıyla yabancı para girişi artacak. Burada yabancı girişlerinin Türkiye’de arzuladığımız şekilde olmasını istiyoruz. Spekülatif amaçla girenler azalıyor” dedi.  

Net hata noksan azalarak düzelecek 

Net hata noksan tartışmalarına da değinen Prof. Dr. Kavcıoğlu, şu an net hata noksanın milli gelire oranının düşük olduğunu söyleyerek “Geçen sene ilk açıklandığında 10,5 milyar dolar olan net hata noksan düzeltmelerle rakamlar yıl içinde arkadan gelip tamamlanmasıyla 1,3 milyar dolara geldi. Önümüzdeki yıllarda net hata noksan oranının daha da azalacağını göreceğiz” diye konuştu.  

Swaplarla ilgili bizim rezerv artışının nasıl olduğunu anlamaya çalışmaktan karalamaya dönük çabalar olduğunu kaydeden Prof. Dr. Kavcıoğlu, “Biz Rusya Ukrayna savaşından sonra yerel paralarla ticaretin gelişmesini teşvik etmek için buna başladık. Görüntüde etkisi vardır ama yerel parayla ticaretin rezerve katkısı çok daha fazla olur. BAE ile ticaret hacmimiz geçmiş dönemlere doğru gidiyor. Arttıkça swap anlaşmalarının katkısı olacağını görüyoruz. Tüm görüşmeler ticaret hacmi cari açık verdiğimiz ülkelerle daha fazla swap anlaşması yapma niyetimiz var. Çalışmalarımız devam ediyor. Depo anlamında diğer ülkelerle farklı şekilde görüşmelerimiz devam ediyor. Depo yapan birçok ülke var. Suudi Arabistan da bunlardan biri, çok yakında bu hesaplarımıza girer diye düşünüyorum. Finans Merkezi’ne taşınmamızla beraber finansal güç olma noktasında da önemli bir mihenk taşını başlatacak. Yıl sonu itibariyle burada bankalarımız ve merkez bankamız yerleşmeye başlıyor. Açılışıyla beraber Türkiye finansta da bir küresel güç olarak kendini gösterecek” dedi.  

HABER : Hatem VURAL

[UHA Haber Ajansı, 10 Aralık 2022]